Plötudómur: Hilmar Örn Hilmarsson – Börn náttúrunnar
Greinin var skrifuð fyrir Morgunblaðið og birtist þar, laugardaginn 9. febrúar, 2019
Kannski var það feigðin…
12 tónar hafa nú endurútgefið tónlist Hilmars Arnar Hilmarssonar við kvikmyndina Börn náttúrunnar á vínil og geisladisk.
Kvikmyndin Börn náttúrunnar (1991) eftir Friðrik Þór Friðriksson vann sér fljótt sess sem eitt helsta þrekvirki Íslendinga í þeim listmiðli og er eina íslenska kvikmyndin í fullri lengd sem hefur verið tilnefnd til Óskarsverðlauna en hún var tilnefnd í flokknum Besta erlenda kvikmyndin árið 1992. Næmi og fegurð myndarinnar var listavel undirstrikuð með tónlist sem Hilmar Örn Hilmarsson samdi. Eftir henni var sömuleiðis tekið og fékk Hilmar Felix-verðlaunin svokölluðu sama ár, eða evrópsku kvikmyndaverðlaunin.
Útgáfusaga tónlistarinnar er athyglisverð en það var ekki fyrr en fimm árum síðar (1996) að hið virta merki Touch gaf hana út (og svo aftur árið 2003). Touch einbeitir sér að útgáfu framsækinna nútímatónskálda og hefur m.a. gefið út plötur með Jóhanni Jóhannssyni (Englabörn, 2002), Oren Ambarchi, Christian Fennesz og Hildi Guðnadóttur svo fátt eitt sé nefnt. Tónlistin hefur verið ófáanleg á markaði um allnokkurt skeið og gerðu 12 tónar loks gangskör í þeim efnum og endurútgáfu á síðasta ári, bæði á geisladisk og vínil, en tónlistin hefur ekki verið pressuð á síðarnefnda formið áður. Á meðal tónlistarmanna sem fram koma á þessari bráðum þrjátíu ára gömlu plötu eru Szymon heitinn Kuran (fiðla), Joolie Wood (fiðla), Stefán Örn Arnarson (selló), Chhimed Rig’dzin Rinpoche (kangling og damaru) og Sigtryggur Baldursson (slagverk). Tónlistin var tekin upp í Stúdíó Sýrlandi, af þeim Hilmari (HÖH) og Tómasi Magnúsi Tómassyni, sem, eins og Szymon, er farinn yfir móðuna miklu.
Hilmar átti eftir að vinna tónlist við fjölda mynda í kjölfarið, var nokkurs konar hirðskáld Friðriks en vann einnig að erlendum myndum og voru þær taldar í tugum á tíunda áratugnum og þeim fyrsta. M.a. á Hilmar tónlistina við In the Cut (2003) sem Jane Campion leikstýrði.
Það rennur ýmislegt í gegnum hugann er maður sækir þessa vel heppnuðu tónlist aftur heim. Hilmar var á þessum tíma brautryðjandi á margan hátt og heyra má t.d. í Sigur Rós og Jóhanni Jóhannssyni í tónlistinni. Sigur Rós var þó ekki stofnuð fyrr en þremur árum síðar og átti u.þ.b áratug í það að sækja á lík mið, og þá reyndar með HÖH sér við hlið (hér er ég að tala um tónlist Hilmars við Engla alheimsins). Þannig að þar sem ég sit og hlusta á hið ægifagra „Suðurgata“ verður himinljóst hversu þungt listræna pundið er í honum HÖH okkar, hann deilir næminu og fegurðarinnsæinu með kollegum sínum í Sigur Rós og snillimenninu Jóhanni Jóhannssyni sem áttu eftir að fara með þetta skapalón um veröld víða síðar meir. Um leið uppgötvar maður, sér til skelfingar, hversu lítið nafni hans er haldið á lofti í dag.
Ég gróf upp gamalt viðtal í Morgunblaðinu, er ég var að rannsaka fyrir þennan pistil, spjall sem sjálfur Arnaldur Indriðason átti við HÖH árið 1991, en þá var sá síðarnefndi byrjaður að vinna að tónlist fyrir myndina Svo á jörðu sem á himni eftir Kristínu Jóhannesdóttur. Þar segir hann m.a.: „Börn náttúrunnar er óskaplega rík mynd af tilfinningum og ég vissi frá upphafi að ekkert gæti farið úrskeiðis… Ég áttaði mig fljótlega á því að ég yrði að nota strengi mikið. Það kemur af sjálfu sér þegar fjallað er um aldrað fólk, þá notar maður ekki hljóðgervla. Tónlistin byggist mikið á klisjum. Uppistaðan er fiðla í bland við ástríðufulla sígaunatóna. Hún leitar því í klisjurnar en ég reyni að umbreyta klisjunni þannig að hún lifni og verði eitthvað meira; undirstriki það sem gerist. Kvikmyndatónlistin á að hverfa í bakgrunninn. Hún á alls ekki að skera sig úr, hún er hluti af myndinni í heild.“ Allt um það stendur tónlistin engu að síður glæsilega utan myndar, eins og jafnan er með það besta í þessum fræðum.
Stikkorðaský
Abba ATP Björk Bob Dylan Bubbi Bára Gísladóttir Bítlarnir Cyber David Bowie Eivör Pálsdóttir Eurovision Evróvisjón Færeyjar Grænland HAM Harpa Hildur Guðnadóttir Ian Anderson Iceland Airwaves Jethro Tull Jóhann Jóhannsson jólatónlist Kælan Mikla Misþyrming Morgunblaðið múm Músíktilraunir Nick Cave Nordic Music Prize Norrænu tónlistarverðlaunin Nuuk Nuuk Nordic Culture Festival post-dreifing President Bongo Reptilicus sigur rós Skotland Skúli Sverrisson Söngvakeppnin Söngvakeppni Sjónvarpsins The Beatles Thick As A Brick tónleikar tónlist ... er tónlist íslenskur plötudómurUmræðan
- PtaXa on Plötudómur: Ingibjörg Turchi – Stropha
- Ilmu Komunikasi on A Faroese Music Diary – Skrapt Festival 2023: #3
- Manajemen on A Faroese Music Diary – Skrapt Festival 2023: #3
- Ilmu Forensik on A Faroese Music Diary – Skrapt Festival 2023: #3
- Biomedis on A Faroese Music Diary – Skrapt Festival 2023: #3
- Informatika on A Faroese Music Diary – Skrapt Festival 2023: #3
- SO on Plötudómur: Bubbi – Ljós og skuggar
- Irgi Zanuar on Viðtal: Egill Ólafsson
- Sains Data on Uppgjör: Nuuk Nordic Culture Festival 2019
- RPLA on Rýnt í: Kynjahalla í dægurtónlist
Safn
- October 2024
- September 2024
- August 2024
- July 2024
- June 2024
- May 2024
- April 2024
- March 2024
- February 2024
- January 2024
- December 2023
- November 2023
- October 2023
- September 2023
- August 2023
- July 2023
- June 2023
- May 2023
- April 2023
- March 2023
- February 2023
- January 2023
- December 2022
- November 2022
- October 2022
- September 2022
- August 2022
- July 2022
- June 2022
- May 2022
- April 2022
- March 2022
- February 2022
- January 2022
- December 2021
- November 2021
- October 2021
- September 2021
- August 2021
- July 2021
- June 2021
- May 2021
- April 2021
- March 2021
- February 2021
- January 2021
- December 2020
- November 2020
- October 2020
- September 2020
- August 2020
- July 2020
- June 2020
- May 2020
- April 2020
- March 2020
- February 2020
- January 2020
- December 2019
- November 2019
- October 2019
- September 2019
- August 2019
- July 2019
- June 2019
- May 2019
- April 2019
- March 2019
- February 2019
- January 2019
- December 2018
- November 2018
- October 2018
- September 2018
- August 2018
- July 2018
- June 2018
- May 2018
- April 2018
- March 2018
- February 2018
- January 2018
- December 2017
- November 2017
- October 2017
- September 2017
- August 2017
- July 2017
- June 2017
- May 2017
- April 2017
- March 2017
- January 2017
- December 2016
- November 2016
- October 2016
- September 2016
- August 2016
- July 2016
- June 2016
- May 2016
- April 2016
- March 2016
- February 2016
- January 2016
- December 2015
- November 2015
- October 2015
- September 2015
- August 2015
- July 2015
- June 2015
- May 2015
- April 2015
- March 2015
- February 2015
- January 2015
- December 2014
- November 2014
- October 2014
- September 2014
- August 2014
- July 2014
- June 2014
- May 2014
- April 2014
- March 2014
- February 2014
- January 2014
- December 2013
- November 2013
- October 2013
- September 2013
- August 2013
- July 2013
- June 2013
- May 2013
- April 2013
- March 2013
- February 2013
- January 2013
- December 2012
- November 2012
- October 2012
- September 2012
- August 2012
- July 2012
- June 2012
- May 2012