Follow
— Ljósmynd/Stroud Rohde Pearce.
Greinin var skrifuð fyrir Morgunblaðið og birtist þar, laugardaginn 7. desember.
Þegar lífið knýr dyra
Lifelines er plata eftir Þorleif Gauk Davíðsson, sem hann gefur út undir listmannsnafninu Davíðsson. Með honum leika þeir Skúli Sverrisson og Davíð Þór Jónsson en platan er tónræn hugleiðing um föðurmissi.
Ég fæ stundum heimsóknir frá tónlistarfólki. Það kemur við hjá mér, kannski með plötu, og einatt tökum við spjallið. Úti á gangi, úti í garði, jafnvel inni í eldhúsi yfir einum rjúkandi. Og nú stóð eitt slíkt eintak einmitt við hlóðirnar. Kaffi var reyndar ekki á boðstólum, kvöldmatur nálgaðist, og því var bolognese á hellunni. Þessi náungi er rauðbirkinn, fallega til fara og vel í stílnum. Og viðkunnanlegur mjög. Það færist ró yfir eldhúsið og andrúmsloftið „zenast“ upp. Við spjöllum. Rýmið fyllist ekki bara af matarangan heldur einnig karmískum orkuilmi. Ljúft spjall um americana-tónlist fer í gang, Gram Parsons og Gillian Welch, ásamt spjalli um heimahaga hans, Suður-Nashville.
Hvaða maður er þetta? Það er von þú spyrjir, lesandi góður. Þorleifur Gaukur Davíðsson, eða Gaukur eins og hann er kallaður, hefur verið virkur þátttakandi í íslensku tónlistarlífi undanfarin ár og leikið með listafólki eins og Laufeyju, Kaleo, Bríeti, KK, Mugison o.fl. Hljóðfærin sem hann mundar eru helst munnharpa og fetilgítar („pedal steel“). Ástæða heimsóknarinnar var útgáfa á hans fyrstu sólóplötu, Lifelines. Platan kom út í ágúst á vegum OPIA Community, listasamlags sem var stofnað af Ólafi Arnalds í fyrra og hefur með ýmsa þætti tónlistarstarfsemi að gera, svo sem útgáfu, vinnusmiðjur, tónleika o.fl.
Eins og segir, platan er um sorgarferli það sem hófst í kjölfar þess að Gaukur missti föður sinn og markar tónlistin mismunandi stig þess. Henni er þannig ætlað að heila og það finnur maður frá fyrsta tóni. Ég get því rétt ímyndað mér að þannig orki hún á listamanninn, en við sem hlustum uppskerum sömuleiðis, fáum að taka þátt í þessu með honum. Platan er án söngs en það er hægt að giska á það hvar við erum stödd út frá lagatitlum. Hið tæplega sjö mínútna „Light in the Dark“ opnar plötuna, gítarlínur í fjarska nálgast hægt og sígandi og það má greina fetilhljóminn. Í honum er innbundin viss angurværð, þetta er sorgarsöngur sem maður tengir óhjákvæmilega við sléttur Ameríku, þótt hljóðfærið sé vissulega upprunið á Havaí. Þetta upphafslag er sannarlega melankólískt, hinn óviðjafnanlegi Davíð Þór slæst í tónaför um miðbikið og bætir inn hæfandi píanóslögum. Gítarskruð einkennir „Stride“ í upphafi, bassi Skúla fer í gang og Gaukur blúsar létt – og ekki svo létt á fetilinn. Ég er farinn að fá Ry Cooder-tilfinningu, sérstaklega Paris, Texas-tónlistina, og já, það er svona spagettívestrablær líka eins og ég hef heyrt fleygt í kringum útgáfuna. Það er verið að magna upp stemningu, það er verið að blíðka, slaka, nudda og já, heila. Þessi „ambient“-stemning helst út plötuna og þetta náttúrulega fjarsamband sem spilamennirnir þrír virðast hafa blæðir inn í framvinduna. Fetilhljómar og næm píanóslög kallast (hvíslast) á og Skúli passar að styðja smekklega við þegar þarf. Úr verður heildrænn, hugmýkjandi tónn. Stundum er sett í „lög“, sjá hið stutta og ofurfallega „Afi“, sem er gítarpikkað að mestu. Sorgarferli eru skringileg, oftast nær brimafull af þversagnakenndu tilfinningarússi þar sem fer gleði, sorg og furða. Gaukur ávarpar þetta finnst mér; í bland við hið sakleysislega „Afi“ koma lög eins og „Overfall“ þar sem þyngslunum er leyft að fljóta í gegn.
Merkileg plata hjá Gauki verð ég að segja. Hún sat eftir í spilaranum seint í gær, ég var að renna henni í gegnum Spotify (en er með vínilinn sömuleiðis), og eftir að plötunni lauk tók „radio“-stillingin við. Viðlíka tónlist tók að óma sem sagt. Þá var ég reyndar farinn að sofa. Þannig að í alla nótt rúllaði því svipuð tónlist sem ég heyrði lágvært er ég rumskaði. Ég vaknaði svo endurnærður í morgun. Þannig að þessi heilandi nálgun hjá Gauki – og svipuðu listafólki greinilega – svínvirkar. Staðfest með reynslurökum!
Deildu!
