Follow
Greinin var skrifuð fyrir Morgunblaðið og birtist þar, laugardaginn 14. desember.
Guðirnir vaka í nótt
Hin helga kvöl er nýjasta plata svartmálmssveitarinnar Sólstafa, sem hafa reyndar sprengt þá skilgreiningu utan af sér fyrir margt löngu.
Sólstafir ku vera helsta útflutningsafurð okkar er kemur að öfgarokki og er það vel skiljanlegt þegar horft er yfir tilkomumikinn feril þeirra. Aldrei hafa meðlimir setið með hendur í skauti þegar tónlistargyðjan er annars vegar og trylltur dans hefur verið stiginn við þá dömu lengi lengi. Ferðalagið frá helsvörtum, víkingaskotnum svartmálmi í órætt síð-þungarokk hefur verið í meira lagi magnað.
Hin helga kvöl hefst á „Hún andar“, lagi sem ber með sér kunnugleg stef. Addi tónar með löngunarfullri, kvalinni söngrödd og svo er hleypt á hlemmiskeið, eitthvað sem Sólstafir gera svo afskaplega vel. Ég dýrka þessa kafla. Brokkað áfram í grípandi, síðpönksskotnum takti sem kallar fram níunda áratugs gotarokk eins og Fields of the Nephilim og ég heyri smá Killing Joke gára undir á sama tíma. En fyrst og síðast er þetta grúvandi gott jaðarrokk að hætti hússins. Titillagið er aftur á móti heimsókn í gamalt hús þar sem strangheiðarlegur svartmálmur er í heiðri hafður. Eftir bylmingsinngang, höfugan nokk og epískan, er keyrt af stað í svartmálmsstuð með þeytislagi („blast beat“). Því næst er komið lítið eitt við í sveittri Motörhead-stemningu, þá rétt svo snert á Wolves in the Throne Room áður en endað er í óræðri brjálsemi. Mjög svo kaflaskipt lag og eiginlega ævintýralegt. Og það gengur fullkomlega upp!
„Blakkrakki“ er einfaldara. Rokkið hér er hart og ber einhvers konar endurlit til einfaldari tíma með sér, þegar lög Sólstafa voru meira og minna hrá og ógurleg. „Sálumessa“ er hins vegar stóreflissmíð. Dramatískt og þungt og minnir á síðustu verk sveitarinnar. Sigur Rósar-legur gítar og háspenna í öllum flutningi, söng og ekki síst texta þar sem glímt er við eitthvað hræðilegt („Mér var kennt að þegja, þar til ég var stór / En í dag ég fel það, en í dag sker það, með grjót í hjarta, stend ég einn / Ég kvalinn er / Ég kalinn er“). Magnþrungið lag, hvernig sem á það er litið.
Við tætum svo og tryllum í „Vor ás“, frábærlega sömdu lagi og hér er maður farinn að fá góða tilfinningu fyrir verkinu. Platan er fjölbreytt, jafnvel fjölskrúðug, þar sem hvert og eitt „innslag“ er bæði vel útfært og samið. Á eftir níðþungri sálumessunni er „ásinn“ settur út og hann umbreytist í helbert stuð undir rest. Og við tekur „Freygátan“, píanódrifin bárujárnsballaða sem tekur kollsteypu í hálfgerðan hetjumálm eftir miðbikið. Þrjú ólík lög en öll kórrétt og hluti af kræsilegri heild. „Nú mun ljósið deyja“ hendist í þeytislagið frá fyrstu sekúndu, mikil og stormandi þeysireið og „Kuml (forspil, sálmur, kveðja)“ lokar plötunni með eftirtektaverðum hætti. Jens Hansson er mættur með saxófón og Sigurjón Kjartansson með sína einstöku rödd, meðlimir úr Ham og Sálinni hans Jóns míns. Ólíkir vinklar en á litla Íslandi er það eiginlega aldrei þannig (Ham og Sálin léku báðar sína fyrstu tónleika sama kvöld og í sama húsi (Lækjartunglið).
Sannfærandi verk frá Sólstöfum. Síðan Köld (2009) kom út hefur hún haft lítinn áhuga á regluverki því sem fylgir þungu rokki og þá ekki síst þeim klafa sem oftlega er settur á svartmálmsiðkendur. Sigur Rós og Pink Floyd koma óneitanlega upp í hugann, sveitir sem svifu einfaldlega af stað í nýja heima hvar allt má. Þannig hefur þetta líka verið með þá sem hér eru undir smásjánni. Og þó ég hafi hent einhverjum nöfnum í þessi skrif til að hjálpa til við skilning er stíll Sólstafa einstakur. Þú þekkir þá um leið. En treystir því á sama tíma að þeir dragi eitthvað „óþekkjanlegt“ fram, veri það kvennakórar eða saxófónar. Megi þessi ávallt ófyrirsjáanlega reið halda áfram lengi enn.
Deildu!
