Nordic Music Prize: Hvernig hljómar Skandinavía 2012?

Follow

[Greinin var skrifuð fyrir Morgunblaðið og birtist þar, laugardaginn 8. desember]

Það besta á Norðurlöndum?

• Tólf plötur keppa um Norrænu tónlistarverðlaunin sem veitt verða í þriðja sinn í febrúar
• Tveir fulltrúar frá Fróni, en skoðum aðeins hvað er að gerast hjá frændum vorum

Á mánudaginn var tilkynnt hvaða tólf plötur eru tilnefndar til Norrænu tónlistarverðlaunanna eða Nordic Music Prize. Þessi verðlaun voru veitt í fyrsta sinn fyrir árið 2010 en þá hreppti Jónsi okkar hnossið fyrir plötu sína Go. Í fyrra sigraði svo Svíinn Goran Kajfeš. Verðlaunin eru veitt í febrúar á næsta ári þegar tónlistarhátíðin by:Larm í Ósló fer fram. Verðlaununum svipar til Mercury-verðlaunanna bresku þar sem áhersla er á listrænt innihald fremur en frægð og hve markaðsvænar plöturnar eru. Norræn dómnefnd sá um að velja plöturnar tólf úr fimmtíu platna potti en alþjóðleg dómnefnd sker svo úr um lokasigurvegarann.

Í ár eru tvær íslenskar plötur tilnefndar, plata Ásgeirs Trausta, Dýrð í dauðaþögn, og svo þriðja plata Retro Stefson, sem er samnefnd hljómsveitinni. Óþarfi er að gera nánari grein fyrir innihaldi og stíl þeirra platna hér en hlaupum aðeins yfir hinar tíu.

Áleitið

Svíar eiga þrjár plötur í þetta sinn. Sú merkasta er hiklaust önnur plata Önnu Von Hausswolff, Ceremony. Hafið varann á, gott fólk, tónlistin er jafnvel enn drungalegri en bæði nafn listakonunnar og titillinn gefa til kynna. Platan var tekin upp í kirkju í Gautaborg og þemað er – já þú giskaðir rétt – dauðinn. Þegar hlustað er kemur nafn Joy Division óneitanlega upp, bæði tónlistin, umslagið og titillinn (síðasta lag Joy Division/fyrsta lag New Order heitir „Ceremony“). Hausswolff fer alveg út að brúninni hvað epík, drama og myrkur varðar en er allan tímann sannfærandi. Í því felst árangurinn, hún hljómar aldrei tilgerðarlega, þó að þær hættur leynist á bak við hvern tón. First Aid Kit, þjóðlaga/„americana“-dúett systranna Jóhönnu og Klöru er einnig á lista en frægð þeirra á alþjóðavísu eykst statt og stöðugt. Neneh Cherry & The Thing er svo þriðji fulltrúi Svíþjóðar en flestir kannast líklega við Cherry sem poppsöngkonu („Buffalo Stance“, „7 Seconds“ ásamt Youssou N’Dour). Cherry er sænsk þó margir álíti hana breska og stjúpfaðir hennar er djassgoðsögnin Don Cherry. Hér leitar hún hins vegar aftur í pönkræturnar (hún starfaði t.d. með tilraunakennda síðpönksbandinu Rip Rig + Panic) og innihaldið spunakenndur hávaðadjass.
Danir náðu þá inn tveimur plötum, hin frábæra Choir of Young Believers er þarna með aðra plötu sína og hin ógurlega Selvhenter á þarna plötu líka. Hin síðastnefnda er sannkallað stolt Dananna, þetta land sem hefur ekki beint verið þekkt fyrir áleitna og ögrandi tónlist teflir þarna fram kolbrjálaðri, hávaðaleginni og yfirlýstri femínistasveit sem er í framlínu „danska vorsins“ í tilraunatónlist ef ég má kalla það svo.

Aðsópsmikið

Hinir olíubornu Norðmenn eiga þrjár plötur. Lindstrøm er danstónlistarmaður sem hefur lítinn bakgrunn í þeirri eðla list, staðreynd sem sveipar plötu hans, Smalhans, undirfurðulegum, forvitnilegum blæ. Susanne Sundfør gerir út á hátimbruðu ísprinsessumiðin sem hafa verið fjölsótt af frændum okkar undanfarin ár, sérstaklega af Svíum og Norðmönnum. Þriðja plata Norðmanna er svo eftir söngvaskáldið Tønes. Hiklaust merkilegasta framlag þeirra og „skandinavískasta“ platan af öllum þeim sem tilnefndar eru. Það verður áhugavert að heyra hvað alþjóðlegu dómnefndinni þykir um gripinn.
Sálusystkini okkar í Finnlandi snara þá fram tveimur plötum og alls ólíkum. Pää kii spila sómasamlegt en fremur óspennandi nýbylgjurokk en sama verður ekki sagt um Kerkko Koskinen Kollektiivi. Um er að ræða himinháa, þrælútsetta stórsveitatónlist með sovéskri undiröldu!? Ég veit. Söngkonurnar þrjár gefa þessu fagra liti og sumir sprettirnir eru hreinlega „kvikmyndalegir“, þar sem tónlistin flæðir áfram á aðsópsmikinn, ævintýralegan hátt.

Jebbs, svona hljómaði Skandinavía árið 2012.

Follow