Rýnt í: Hatara

Follow

Hugsað um Hatara

Hljómsveitin Hatari hefur þyrlað upp pælingum um erindi listarinnar, breytingarmátt tónlistarinnar og hvenær hlutir eru við hæfi – og alls ekki.

Ég valdi að fylgjast ekki með Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva þetta árið vegna pólitískrar sannfæringar, auk þess sem ég sagði mig frá allri rýni og pælingum um keppnina, en undanfarin ár hef ég skrifað poppfræðilega texta um flestallt sem viðkemur keppninni og haft gaman af. Ástæðan var að sjálfsögðu aðkoma Ísrael að keppninni og hvernig landið nýtti hana meðvitað í menningarlegan hvítþvott. Allt tal um að söngvakeppninni ætti að halda utan við pólitík, sem er göfugt markmið, var gert að hjómi af gestgjöfunum sjálfum. Ég fann það þess vegna ekki í mér að vera að leggja eitthvað til, þó að mín lóð séu afskaplega léttvæg í stóra samhenginu. Ég fann samt líka að ég hreinlega kveið því að horfa á þessi stuttu brot á milli laga sem lönd nýta venjulega til að sýna hversu stórkostlegt allt sé hjá þeim. Það var einfaldlega ekki hægt að líta framhjá tvíræðninni í þessu.

Fræðimennskustarf mitt við háskólana snýst mikið til um að sýna fram á að dægurtónlist, veri það grjóthart rokk eða fislétt popp; skipti máli, búi yfir gildi og hafi áhrif. Segja má að Hatari hafi fært mér öll þau rök sem að því hníga á leðurklæddu silfurfati með þátttöku sinni í Eurovision.

Eftir að ljóst var að Hatari færi út var eiginlega ekki hægt að fylgjast ekki með. Ég stóð við mitt, en fréttir af tilburðum Hatara bárust í augu mín og eyru engu að síður og ég er núna sannfærður um að þátttaka sveitarinnar í keppninni gerði meira gott en ekki. RÚV var búið að taka ákvörðunina, eða eins og Hatari sagði við Stundina í aðdragandanum: „En fyrst Ísland tekur þátt, þá er mikilvægt að sá sem fer fram fyrir hönd þjóðarinnar nýti dagskrárvald sitt til hins ítrasta, gagnrýni framgöngu Ísraelsríkis og bendi á fáránleikann sem felst í því að syngja, sprella og dansa á sama tíma og milljónir lifa innikróaðar og kúgaðar í næsta nágrenni.“ Og svo það komi fram, ég dæmi ekki ákvörðun RÚV né þeirra sem fylgdust með af ákefð. Ég er í engri stöðu til þess og finnst hrósvert hvernig yfirmenn þar brugðust við tiltækjum Hatara þarna undir restina. Útspil RÚV í þeirri umræðu voru svöl.

Frá upphafi var ég hrifinn af Trójuheststækninni sem Hatari ýjaði að. Og sveitin fór með það alla leið. Ég er því líka afskaplega ósammála að Hatari hafi farið í þetta ferðalag sitt til að fæða eigið egó, sé að gera Palestínu grikk fyrst og síðast og sé óupplýstir „hvítir bjargvættir“. Staðan niður frá er hörmuleg. En það er hægt að hjálpa til með ýmsum hætti. Tilraunum til vitundarvakningar um ástandið – eins og Hatari hefur reynt sig við undanfarnar vikur – verður nefnilega aldrei hægt að miðstýra af Palestínumönnum og þeim sem láta sig mál þeirra varða. Það er einfaldlega ekki hægt. Nýlegt myndband sveitarinnar er síðan stórkostleg birtingarmynd á því hvernig meðlimir sögðust ætla að nýta sér dagskrárvaldið til góðra verka. Það má hártogast um áhrifin sem Hatari hefur haft út í hið óendanlega. Skiptir þetta miklu, litlu eða einhverju yfir höfuð? En enginn skyldi efast um að þessir drengir hafi góð og göfug hjörtu. Þetta er þeirra framlag til baráttunnar, og það er sannferðugt og heiðarlegt. Hatari tók afstöðu, stóð vaktina og sýndi áræði, dug og þor.

Follow