Follow
Greinin var skrifuð fyrir Morgunblaðið og birtist þar, laugardaginn 24. júlí, 2021.
Lifandi, lifandi, alveg sprelllifandi…
Fyrsta plata Ólafs Kram, sigurvegara Músíktilrauna, er gríðarhressandi og sveitin sjálf eins og bylmingsgustur í gegnum íslenskt tónlistarlíf. Passið ykkur bara!
Ég vissi varla hvert ég ætlaði þegar ég sá Ólaf Kram leika á Músíktilraunum. Það þarf eitthvað mikið að koma til ef sveitin atarna fer ekki með sigur af hólmi hugsaði ég. Í blaði þessu, er ég skrifaði um undanúrslitin, notaði ég orð eins og framúrskarandi, frumlegt, ástríðufullt, leitandi og hrífandi og um úrslitaatið skrifaði ég m.a.: „Ólafur Kram steig ekki feilspor … Tónlistin er dásamleg … Textarnir frábærir, úthugsaðir og með skemmtilegum hendingum. Spilamennska örugg, samhent og allir meðlimir syngjandi.“
Já, ég hreifst eins og svo margir. Þarna kom svo margt saman sem hitti okkur öll í hjartastað. Fyrir stuttu kom svo út sex laga plata, nefrennsli/kossaflens , sem reyndar var tekin upp síðasta haust. Sveitin var þá skipuð Iðunni Gígju Kristjánsdóttur (hljómborð og söngur), Guðnýju Margréti Eyjólfs (bassi og söngur), Birgittu Björg Guðmarsdóttur (trompet og söngur), Eydísi Kvaran (gítar og söngur) og Öldu Særós Bóasdóttur (trommur). Platan var tekin upp í æfingaskúr sveitarinnar (Stúdíó Frakkland) þar sem upptökumenn voru Sævar Andri Sigurðarson og Auðunn Orri Sigurvinsson. Sævar hefur nú leyst Öldu af á trommusettinu en að öðru leyti er hljómsveitarskipanin hin sama.
Gáskinn og gleðin sem maður sá í magnaðri framkomu sveitarinnar á Tilraununum skilar sér vel. Það er víða leitað fanga í tónlistinni, sveitir eins og Grýlurnar, Kolrassa krókríðandi, Dúkkulísur, Slits, Raincoats og Dolly Mixture koma óneitanlega upp í hugann en um leið er sterk vísun í íslenska tónlist frá áttunda áratugnum, hvort sem það er meðvitað eður ei. Kammerpopparar eins og Melchior og Diabolus in Musica en þó einkum Spilverkið. Ég mun aldrei gleyma því hvernig Iðunn hljómborðsleikari beitti sér á undanúrslitakvöldinu, söng sem andsetin væri og manni varð eiginlega ekki um sel. Steig fram, kinnroðalaust, og gólaði glæsilega yfir salinn eins og ekkert væri sjálfsagðara. Magnað! Gott dæmi um þessi áhrif eru í hinu stórkostlega lokalagi „Horgemlingur“. Ég hugsa um Risaeðluna og Afródítu, „költ“-band sem er hvað þekktast fyrir lagið „Taktu mig Karíus“ (á safnsnældunni Strump, 1990). Ólafur Kram er beinlínis hættulegur í þessu tiltekna lagi. Söngurinn er svakalegur – manni rennur kalt vatn milli skinns og hörunds – eitthvað svo lifandi, kraftmikill og sniðugur. Hér er gólað og gargað á milli snilldarlegra textahendinga og lagasmíðin hlýðir engum reglum, það er hægt á og hraðað og allt gengur það fullkomlega upp. „Mikið er gott að vera til“ er sungið og hressilega ýjað að því að sé kannski ekki svo gott. Platan byrjar hins vegar á laginu „ómægad ég elska þig“ þar sem segir: „Ástin er svo mikil subba/Hún tekur aldrei til eftir sig/Og Nietzsche sagði að ástin væri dauð/En hann hitti aldrei neinn eins og þig.“ Þvílík snilld! Er hægt að fara fram á mikið meira! Annað er eftir þessu og þetta er bara svo hressandi eitthvað. Alvörutextar og -hugmyndir, tilfinnanleg ástríða og óbilandi hugrekki.
Ólafur Kram er á blússandi siglingu og Iðunn staðfesti við pistilritara í gegnum tölvupóst að verið væri að vinna í meira efni enda þessi plata meira en hálfs árs gömul að telja og sum lögin jafnvel eldri. Ég freistaðist líka til að spyrja hana út í textana, sem eru á kjarnyrtri litríkri íslensku. Svaraði hún þessu til: „Við höfum alltaf lagt mikið upp úr því að skrifa á íslensku og höfum bara miklu meira gaman af því að vinna með t.d. myndlíkingar, óalgeng orð og svo framvegis, frekar en að hafa þetta of einfalt (ekki að það sé neitt að því).“
Svo ég dragi þetta saman, þetta er bara dásamlegt, allt saman (afsakið æsinginn og stóryrðin … eða nei, ég ætla ekki að afsaka það!). Eða eins og segir í lagi Ólafs Hauks Símonarsonar: „…ég líð engum skunkum að troða mér í staðlað mót./Ég er lifandi, lifandi, alveg sprelllifandi!“
Deildu!
