Follow
Greinin var skrifuð fyrir Morgunblaðið og birtist þar, laugardaginn 16. nóvember, 2019.
Hægt og hljótt…
Fyrir stuttu kom út klukkustundar langt hljóð- og tónverk eftir þau Þórönnu Dögg Björnsdóttur og Federico Placidi. Þóranna á giska langan listaferil að baki og hefur sterka sýn á eðli sinnar vinnu eins og pistilhöfundur komst að.
Verkið kallast LUCID (í hástöfum) og er komið út á streymis- og vínylformi. Smekkleysa gefur út. Um er að ræða sveimbundið verk í fjórum köflum og er það sprottið af listrænu samstarfi Þórönnu og Federico Placidi en vinátta og samstarf þeirra hófst þegar þau dvöldu í vinnustofunni CCMIX (Centre de creation musicale Iannis Xenakis) í París árið 2007. Undirbúningur verksins hófst á Íslandi þegar Þóranna og Federico ferðuðust um landið og tóku upp hljóð ýmiss konar náttúrufyrirbæra. Síðan notuðu þau stafræna og hliðræna hljóðtækni til að móta hljóðsafnið en vinna einnig með mannsröddina, undirbúið píanó, kontrabassa og selló. Áhrif verksins eru tilfinnanleg; á stundum gárar það nánast undir vitundinni, streymir fram nánast án þess að maður taki eftir því en smýgur svo af meiri krafti inn í mann á völdum köflum. Stundum áleitið og hvasst, stundum eins og tónarnir séu að strjúka þér.
Þóranna stundaði nám við Konunglega listaháskólann í Haag í Hollandi þar sem hún tengdi saman hljóð- og myndlist en verk hennar taka á sig mynd í formi hljóðskúlptúra, gjörninga og hljóðverka. Hún er hljóð-, tón- og myndlistarkona og bindur trúss sitt ekki við eitthvað eitt. Pistilritara gafst færi á að setjast aðeins niður með listakonunni og byrjaði á að forvitnast um starfshagi hennar. Hvort það væri kostur að gera út frá Íslandi í eins mikilli alþjóðavinnu og hún ástundar?
„Ég tel mig lánsama að starfa sem listamaður á Íslandi,“ svarar hún. „Ég er vinna með listamönnum sem koma úr ólíkum áttum bæði hér heima og erlendis en í náminu í Hollandi var lögð áhersla á þverfaglega nálgun í listsköpun, ég hef haldið mig við það síðan. Mér finnst listalífið á Íslandi vera í miklum blóma. Listamenn hafa ákveðna sérstöðu hér á landi og í raun ríkir mikil friðsæld til listsköpunar þrátt fyrir augljósa fjárþurrð á ýmsum sviðum. Frelsið er mikið og mér finnst þeir listamenn sem á Íslandi hafa starfað, lifandi og látnir, statt og stöðugt hafa sýnt fram á nauðsyn þess að hér á landi sé listin lifandi afl, okkar allra vegna.“
Ljóst er að á undanförnum árum hafa hérlendar konur verið í forvígi í sköpun framsækinnar, á köflum tormeltrar tónlistar, og til grundvallar liggja t.a.m. verk eftir Báru Gísla, Þórunni Lárusdóttur, Kristínu Þóru Haraldsdóttur o.s.frv. Þetta vekur óneitanlega spurningar. Er tilraunageirinn kvenvænni en aðrir geirar t.d.? Eru aðstæður til sköpunar á þeim vettvangi betri en í rappi eða rokki?
„Konur hafa þurft að berjast fyrir því í gegnum tíðina að vera uppi á palli með karlkyns kollegum sínum eða við skulum segja fá þá niður á gólf,“ svarar Þóranna glettin. „Umfjöllun um listsköpun kvenna hefur ekkert að gera með hvort verkin hafi verið jafngóð eða betri. Í dag deila konur og karlar gólfinu og á þessu gólfi eru flestir að dansa. Enn þá vilja einhverjir setjast á pallinn en hver vill tróna einmana yfir með úreltar skoðanir? Ég er kona sem tjáir hugmyndir sínar á ýmsan máta; leyfi hugmyndum að móta efnistökin eftir því sem mér finnst viðeigandi hverju sinni. Mér finnst mjög mikilvægt að vinna með öðrum, konum og körlum, og er samhljómur í samstarfi dýrmætt afl, umbreytandi samtal.“
Deildu!
