Tónleikadómur: Elvis Costello í Hörpu (+ lagalisti!)

Follow

Mynd tekin á Revolver-túr Costello frá því í fyrra.

Kafað eftir perlum…

Tónleikar Elvis Costello í Hörpu í gær voru frábærir. Hana. Þá er ég búinn að koma því frá. En förum oggulítið nánar í þessi mál. Ég hafði vandað mig við að skrá niður lögin í snjallsímann minn, í minnispunktaforritið góða, en það var allt horfið í morgunn. Jæja, fokk it. Ég get a.m.k. sagt ykkur frá því að Costello kom hlaupandi inn á sviðið, gírugur mjög og greinilega vel stemmdur. Í stuði með öðrum orðum. Hann var einn á sviðinu en sex eða sjö gítarar stóðu aftan við hann í hálfhring. Flygill var vinstra megin á sviðinu. Gítarana átti hann eftir að brúka einn af öðrum af mikilli list í gegnum sett sem var einstaklega fjölbreytilegt og í gegnum tæp 30 lög (takk fyrir!) náði hann að dekka allan pakkann ef svo má segja. Slagara, ný lög, sjaldgæf, uppáhalds o.s.frv.. Costello tók  Springsteen á þetta, var í tæpa þrjá tíma á sviðinu og óhætt að segja að fólk hafi fengið það sem það borgaði fyrir og vel það. En svona hluti mælum við ekki í tíma eða fjölda. Nei, virði tónleikana fólst í því hversu gefandi Costello var. Hann var „á staðnum“, deildi með áhorfendum meiningum og tilfinningum og vann markmiðsbundið með samspil flytjanda og áhorfanda. Þegar tónleikunum var lokið var eins og maður hefði átt í góðu og uppbyggilegu spjalli við kæran trúnaðarvin í drykklanga stund. Maður var nærður, glaður og orkuríkur.

Costello strömmaði sig í gang með lögum eins og  „When I Paint My Masterpiece“ og  „Good Year For The Roses“ og hann hitnaði vel og  örugglega.  „Last Boat Leaving“ var skrifað með afa hans í huga tjáði hann gestum og vangaveltur um fjölskyldu, tengsl og þess háttar voru sem rauður þráður í gegnum kvöldið. Costello var galopinn með þetta allt saman, í því felst greinilega bataferli hans hvað sorgina varðar en hann missti föður sínn síðasta haust og voru veikindi hans ástæðan fyrir því að tónleikum Costello var þá frestað. Flutningurinn var enda fallegur og einlægur. Costello óð á milli laga af festu, hans karakter liggur greinilega í því að vera ekki að tvínóna neitt við hlutina og jafnt og þétt varð hann öruggari, rennslið pottþéttara og stemningin í salnum betri. Það var síðan fyndið þegar hann spilaði lag sem hann „hatar“,  „Everyday I Write The Book“ og upplýsti hann að Ron Sexsmith,  það glæpsamlega vanmetna kanadíska söngvaskáld hefði kennt honum að syngja lagið, hvað sem það átti nú nákvæmlega að þýða. Costello læddi þessum slögurum sínum inn, á greinilega í nettu ástar/haturssambandi við suma þeirra en hann fetaði þetta þrönga einstigi vel. Flott t.d. hvernig hann henti  „She“ (ballaða hans úr Notting Hill, sem fer ískyggilega nálægt því að vera hreinlega væmin) inn í pottinn, flutti það af mikilli smekkvísi en var um leið nokkuð um það að koma því snyrtilega frá, hratt og vel. Þannig vann hann svolítið þetta kvöld, hann hellti úr hjartanu og sinnti listrænni þörf sinni af krafti envirti um leið þá sjálfsögðu þrá áhorfenda að fá að heyra eitthvað af þeim gimsteinum sem hann á í fórum sínum. Þannig sneri hann t.a.m. skemmtilega úr  „Watching The Detectives“ með aðstoð bjögunar-, áhrifs og bergmálstækja ýmis konar (og tók hatt sinn kerknislega ofan fyrir  „Down  By The River með Neil Young í leiðinni). Nýjasta hljóðversplata Costello, National Ransom, þar sem hann vinnur nokkuð með eldri dægurtónlistarstíla var líka viðruð þetta kvöldið reglubundið og lög þaðan, eins og   „Jimmie Standing in the Rain“ og  „A Slow Drag With Josephine“ voru spiluð með miklum bravúr og tilþrifum.

Síðasta lag fyrir uppklapp var svo  „My Three Sons“ (áfram í fjölskyldutemanu), lag af hinni kröftugu Momofuku sem Costello gerði ásamt The Imposters árið 2008. Tandurhreinn og einlægur ástaróður föður til barna sinna. Lagið er reyndar það hreint og beint að það virðist ætla að sleikja væmnistöngina en kaldhæðnisleysið og sannferðugheitin koma í veg fyrir allt slíkt. Maður varð bara snortinn, klárt og kvitt. Eftir uppklapp settist Costello við flygilinn og flutti nýtt lag, pólitískt litað sem kallast  „For More Tears“. Frábær flutningur, áleitinn og knýjandi. Hápunktur tónleikana kom svo strax þar á eftir, algerlega mergjaður flutningur á hinu magnaða „Shipbuilding“. Salinn setti hljóðan og Costello virtist týndur í tilfinningunni. Stórkostlegt. Costello var síðan ekkert að drífa sig af sviði og var farinn að púlla hálfgerðan Springsteen eins og áður segir, spilaði og spilaði og spilaði. Og ég ætla bara að segja það, ég trúi því að það hafi ekki bara verið fyrir launatékkann, svo upprifinn var okkar maður.

Jamm. Þannig var nú það. Ég myndi nefna fleiri lög ef ég hefði pláss (ég hef reyndar endalaust pláss en þið skiljið…) og ef ég hefði ekki glatað minnispunktunum. En svona var þetta nokkurn veginn. Frábærir tónleikar frá „alvöru“ tónlistarmanni. Costello kemst á sjötugsaldurinn eftir tvö ár en virðist harla langt frá því að ætla sér að slaka eitthvað á. Það er eldmóður í honum og hann er smitandi. Ég hef fylgst með þessum manni af virðingu undanfarin ár, hvernig hann skellir sér í hvert ólíkt verkefnið af fætur öðru án þess að hika. Þessi virðing hefur vaxið eftir gærkvöldið. Ég hef stundum líkt Costello við Woody Allen og þá ekki bara útlitslega. Líkt og sá meistari rýnir Costello í lífið á heimspekilegan hátt en notast við þriggja mínútna dægurlög í stað kvikmynda. En það sem mest er um vert, hann er alltaf að. Gildi listamanna felst í framkvæmdinni, að þeir séu vinnandi. Costello klikkar þanig ekki á falsmyndinni sem er finna í lagi Dylan sem hann lék í upphafi tónleikana. Verkið, meistaraverkið ef þú vilt, er nefnilega í starfinu, ekki einstökum gripum.

PS. Svo var ég að sjá lagalistann rétt í þessu, á fésbókarsvæði tónleikahaldarans, meistara Einars Bárðarsonar. Hafðu þökk fyrir listann og tónleikana Einar!:

When I Paint My Masterpiece
Red Shoes
Good Year For The Roses
Brilliant Mistake
Last Boat Leaving
She’s Pulling Out The Pin
Everyday I Write The Book
Bedlam
One Bell Ringing
Beyond Belief
She
Watching The Detectives
Quiet About It
Veronica
Church Underground
Suit Of Lights
Dr. Watson, I Presume
My Three Sons

Encore 1

A Slow Drag With Josephine
Jimmie Standing In The Rain
For More Tears
Shipbuilding
National Ransom No.9

Encore 2

Alison
Oliver’s Army

Encore 3

Who’s The Meanest Girl In Town, Josephine
A Voice In The Dark
Sulphur To Sugarcane
I Want You
Peace, Love And Understanding

Follow