Tónlist í Færeyjum: Enekk og beintengingin við almættið
Greinin var skrifuð fyrir Morgunblaðið og birtist þar, laugardaginn 28. apríl, 2018
Fegurðin ein
Ver sterk mín sál með færeysku sveitinni Enekk er eitt mesta tónlistarafrek sem unnið hefur verið í eyjunum.
Vel heppnuð heimsókn til Færeyja á dögunum æsti upp í mér margs konar nálganir við tónlistarlífið þar, sem er bæði líkt og ólíkt því íslenska. Þetta er fjórði pistillinn sem ég rita upp úr þessari bústnu helgarreisu og sá síðasti. Í bili. Ég hef stundum furðað mig á tiltölulega litlu tónlistarlegu flæði milli þessara bræðra- og systraþjóða en samt er þó eins og straumurinn sé að verða greiðari í báðar áttir. Og vert að geta þess að Kristian Blak, tónlistargúru eyjanna, heldur einmitt tónleika í kvöld í Norræna húsinu með Yggdrasil, fjölsnærðu verkefni sínu sem tekur á sig ýmsar myndir. Í kvöld leika með honum hin síberíska Vera Kondrateva, okkar eigin Guðni Franzson og svo landi hans Heðin Ziska Davidsen.
En ég ætlaði ekki að skrifa um Blak hér (gerði það fyrir nokkrum vikum) heldur aðra færeyska sveit sem er ekki síður virt og dáð. Þjóðlagasveitin Enekk gaf út nokkrar plötur og ólíkar á tíunda áratugnum og þeim fyrsta. Eyjarnar fóru á hausinn árið 1992, sex þúsund manns flúðu land og bölmóður og volæði fylgdi eðlilega í kjölfarið. En – svo fór listalífið í gang, betur en nokkurn tímann fyrr. Myndlistarmenn blómstruðu og tónlistin hreinlega streymdi úr fólkinu. Enekk var hluti af þessari bylgju, söng á færeysku og átti eftir að hafa mikil áhrif á yngri tónlistarmenn sem áttu eftir að umbylta tónlistarmenningunni þar um og uppúr 2000.
Ver sterk mín sál er ein þessara platna, plata sem ég hef lofað í ræðu og riti allt frá því ég heyrði verkið fyrst en komst að því, eftir heimsóknina, að ég hef aldrei skrifað um hana á opinberum vettvangi fyrr. Platan inniheldur lög við ljóð Janus Djurhuus, sem var fyrsta nútímaljóðskáld eyjanna. Tónlistin er einhvers staðar á milli djass og þjóðlagatónlistar en ljóðin syngur Kári Sverrisson, leiðtogi sveitarinnar. Eini tilgangur þessara skrifa er í raun sá að hvetja þig, tónlistarunnandi góður, til að hlusta á verkið og nema þá snilld sem þar er að finna (platan er á Spotify en einnig er hægt að kaupa hana frá Tutl eða á Amazon). Þessi plata er einfaldlega á einverju öðru plani, snert af almættinu ef svo má segja. Söngur Kára er ólýsanlegur, svo ótrúlega fallegur og næmur að mann setur hljóðan. Líkt er með spilamennskuna og upptakan er svo hljóðbær að maður heyrir skrjáfið í stólunum. Punkturinn yfir i-ið eru svo nístandi ljóð Djurhuus sem fara inn að kjarna hins mannlega; full af fegurð, von og birtu en einnig vonleysi og myrkri. Það er allt rófið þarna. Algerlega ótrúlegt verk og í raun ekki hægt að koma orðum að kynngimagninu þarna, þó hér fari aum tilraun til þess.
Stikkorðaský
Abba ATP Björk Bob Dylan Bubbi Bára Gísladóttir Bítlarnir Cyber David Bowie Eivör Pálsdóttir Eurovision Evróvisjón Færeyjar Grænland HAM Harpa Hildur Guðnadóttir Ian Anderson Iceland Airwaves Jethro Tull Jóhann Jóhannsson jólatónlist Kælan Mikla Misþyrming Morgunblaðið múm Músíktilraunir Nick Cave Nordic Music Prize Norrænu tónlistarverðlaunin Nuuk Nuuk Nordic Culture Festival post-dreifing President Bongo Reptilicus sigur rós Skotland Skúli Sverrisson Söngvakeppnin Söngvakeppni Sjónvarpsins The Beatles Thick As A Brick tónleikar tónlist ... er tónlist íslenskur plötudómurUmræðan
- PtaXa on Plötudómur: Ingibjörg Turchi – Stropha
- Ilmu Komunikasi on A Faroese Music Diary – Skrapt Festival 2023: #3
- Manajemen on A Faroese Music Diary – Skrapt Festival 2023: #3
- Ilmu Forensik on A Faroese Music Diary – Skrapt Festival 2023: #3
- Biomedis on A Faroese Music Diary – Skrapt Festival 2023: #3
- Informatika on A Faroese Music Diary – Skrapt Festival 2023: #3
- SO on Plötudómur: Bubbi – Ljós og skuggar
- Irgi Zanuar on Viðtal: Egill Ólafsson
- Sains Data on Uppgjör: Nuuk Nordic Culture Festival 2019
- RPLA on Rýnt í: Kynjahalla í dægurtónlist
Safn
- October 2024
- September 2024
- August 2024
- July 2024
- June 2024
- May 2024
- April 2024
- March 2024
- February 2024
- January 2024
- December 2023
- November 2023
- October 2023
- September 2023
- August 2023
- July 2023
- June 2023
- May 2023
- April 2023
- March 2023
- February 2023
- January 2023
- December 2022
- November 2022
- October 2022
- September 2022
- August 2022
- July 2022
- June 2022
- May 2022
- April 2022
- March 2022
- February 2022
- January 2022
- December 2021
- November 2021
- October 2021
- September 2021
- August 2021
- July 2021
- June 2021
- May 2021
- April 2021
- March 2021
- February 2021
- January 2021
- December 2020
- November 2020
- October 2020
- September 2020
- August 2020
- July 2020
- June 2020
- May 2020
- April 2020
- March 2020
- February 2020
- January 2020
- December 2019
- November 2019
- October 2019
- September 2019
- August 2019
- July 2019
- June 2019
- May 2019
- April 2019
- March 2019
- February 2019
- January 2019
- December 2018
- November 2018
- October 2018
- September 2018
- August 2018
- July 2018
- June 2018
- May 2018
- April 2018
- March 2018
- February 2018
- January 2018
- December 2017
- November 2017
- October 2017
- September 2017
- August 2017
- July 2017
- June 2017
- May 2017
- April 2017
- March 2017
- January 2017
- December 2016
- November 2016
- October 2016
- September 2016
- August 2016
- July 2016
- June 2016
- May 2016
- April 2016
- March 2016
- February 2016
- January 2016
- December 2015
- November 2015
- October 2015
- September 2015
- August 2015
- July 2015
- June 2015
- May 2015
- April 2015
- March 2015
- February 2015
- January 2015
- December 2014
- November 2014
- October 2014
- September 2014
- August 2014
- July 2014
- June 2014
- May 2014
- April 2014
- March 2014
- February 2014
- January 2014
- December 2013
- November 2013
- October 2013
- September 2013
- August 2013
- July 2013
- June 2013
- May 2013
- April 2013
- March 2013
- February 2013
- January 2013
- December 2012
- November 2012
- October 2012
- September 2012
- August 2012
- July 2012
- June 2012
- May 2012