Plötudómur: ADHD – 8
Greinin var skrifuð fyrir Morgunblaðið og birtist þar, laugardaginn 15. október, 2022.
Ferð án enda
Ný plata ADHD er þeirra áttunda en þar halda virtúósarnir fjórir sem bandið skipa áfram ferðalagi sínu um óma og hljóma. Grjótharðir sem endranær en silkimjúkir um leið.
Ég held, nei ég veit að ég hef aldrei „dæmt“ plötu eftir ADHD. Af hverju? Jú, þetta er djass, og þar er ég enginn sérfræðingur. Eiginlega alls ekki. En á litlu landi þar sem það þarf einfaldlega að halda hjólunum gangandi og afgreiða hluti út af borðinu hefur glettilega mikið af slíku efni lent í kjöltu minni og hefur reyndar gert alla tíð. Og það hefur heldur aukist á seinustu mánuðum, einhverra hluta vegna (leiðrétt: Ég skrifaði dóm/grein um ADHD6 !). Vernharður Linnet, sá mikli djassmágus, reit um fyrri plötur ADHD og ég sé í uppflettingu að hann dæmdi fyrstu plötuna á meðan ég sá um viðtalið. Þetta er táknrænt fyrir sveitina því að hún stendur eiginlega traustum fótum í tveimur heimum; kunna djassinn upp á tíu en vaða um leið óhræddir út í eitthvað sem þeir vita ekki almennilega hvað er. Blessunarlega.
Hljómsveitin var þá skipuð Magnúsi Trygvasyni Elíassen, bræðrunum Ómari og Óskari Guðjónssyni og Davíð Þór Jónssyni. Tómas Jónsson leysti Davíð síðar af. Allir þessir hljóðfæraleikarar tóku þátt í að færa inn nýja hugsun í íslenskan djass um og upp úr 2000, í gegnum hljóðrit og tónleika sem færðu til mörk, stundum á gáskafullan hátt, stundum af spennuþrunginni alvöru hins leitandi listamanns (utan Tómas náttúrulega sem var ekki orðinn tíu ára þá). Samþætting, blöndun og uppstokkun var dagskipunin. Allt mátti, út með reglubókina!
Fyrsta plata ADHD kom út fyrir þrettán árum, 2009, en sveitin var stofnuð í kringum Blúshátíð á Höfn í Hornafirði tveimur árum fyrr. Fyrir þessa nýjustu afurð sína heimsóttu þeir félagar þann ágæta bæ á nýjan leik, plöntuðu sér inni í Hafnarkirkju í ágúst 2020 og með í för var Ívar Ragnarsson, upptökustjóri og hljóðblandari. Útgáfutónleikar vegna plötunnar voru á Húrra liðinn fimmtudag og efalaust fleiri hljómleikar í kjölfarið, hér heima og erlendis, en ADHD er vel þokkuð sveit – eðlilega – og hefur spilað um velli víða allt síðan hún var stofnuð.
En hvernig er platan svo? Kannski best að nefna það strax að þessi hljómsveit er í algerum sérflokki, hver og einn spilari algert úrvalsefni og útkoman eftir því. Þétt en algerlega áreynslulaust flæði einkennir þessa músík en markaþensla og tilraunastarfsemi ávallt ofarlega á blaði. Eðlilegar eða auðveldar leiðir eru aldrei farnar. Sem betur fer.
„Hugarheilsa“ opnar, trommur Magnúsar fara af stað og svo gítar Ómars, rifinn og skældur. Óskar og Tómas fylgja svo fljótt á eftir og upp magnast dásemdarseiður, pínu proggaður jafnvel á köflum (eða í smástund a.m.k.!). Þeir félagar skiptast svo á að bera lögin ef svo mætti segja, „Priko“ fer af stað með hrynþéttum bassa og surgandi gítar á meðan Óskar blæs yfir. Eftir hálfgildings inngang fer allt af stað, trommur og orgel á mikið hlemmiskeið áður en lagið „dettur“ aftur niður. „Dill“ hefst á varlegum, innilegum saxófónleik og yfir og allt í kring eru félagar Óskars, styðja við og skreyta af stakri næmni. Þetta lag er fyrirmyndardæmi um þá telepatíu eða fjarhrif sem á milli meðlima eru. Annað er eftir þessu. En ég nefni hið undurfagra „Pabbi“ sérstaklega, sjö mínútur af einskærum ADHD-galdri. Tónn Óskars, hér og almennt, er auðvitað ekkert eðlilegur, þvílíkt séní sem þessi drengur er.
Vonandi að þetta verði ferð án enda hjá þessum meisturum. Karma heimsins er að veði.
Stikkorðaský
Abba ATP Björk Bob Dylan Bryan Ferry Bubbi Bára Gísladóttir Bítlarnir Cyber David Bowie Eurovision Evróvisjón Færeyjar Grænland Harpa Hildur Guðnadóttir Ian Anderson Iceland Airwaves Jethro Tull Jóhann Jóhannsson jólatónlist Kraftwerk Kælan Mikla Misþyrming Morgunblaðið múm Músíktilraunir Nick Cave Nordic Music Prize Norrænu tónlistarverðlaunin Nuuk Nuuk Nordic Culture Festival post-dreifing President Bongo Reptilicus sigur rós Skotland Skrapt Skúli Sverrisson Söngvakeppnin Söngvakeppni Sjónvarpsins Thick As A Brick tónleikar tónlist ... er tónlist íslenskur plötudómurUmræðan
- PtaXa on Plötudómur: Ingibjörg Turchi – Stropha
- Ilmu Komunikasi on A Faroese Music Diary – Skrapt Festival 2023: #3
- Manajemen on A Faroese Music Diary – Skrapt Festival 2023: #3
- Ilmu Forensik on A Faroese Music Diary – Skrapt Festival 2023: #3
- Biomedis on A Faroese Music Diary – Skrapt Festival 2023: #3
- Informatika on A Faroese Music Diary – Skrapt Festival 2023: #3
- SO on Plötudómur: Bubbi – Ljós og skuggar
- Irgi Zanuar on Viðtal: Egill Ólafsson
- Sains Data on Uppgjör: Nuuk Nordic Culture Festival 2019
- RPLA on Rýnt í: Kynjahalla í dægurtónlist
Safn
- November 2024
- October 2024
- September 2024
- August 2024
- July 2024
- June 2024
- May 2024
- April 2024
- March 2024
- February 2024
- January 2024
- December 2023
- November 2023
- October 2023
- September 2023
- August 2023
- July 2023
- June 2023
- May 2023
- April 2023
- March 2023
- February 2023
- January 2023
- December 2022
- November 2022
- October 2022
- September 2022
- August 2022
- July 2022
- June 2022
- May 2022
- April 2022
- March 2022
- February 2022
- January 2022
- December 2021
- November 2021
- October 2021
- September 2021
- August 2021
- July 2021
- June 2021
- May 2021
- April 2021
- March 2021
- February 2021
- January 2021
- December 2020
- November 2020
- October 2020
- September 2020
- August 2020
- July 2020
- June 2020
- May 2020
- April 2020
- March 2020
- February 2020
- January 2020
- December 2019
- November 2019
- October 2019
- September 2019
- August 2019
- July 2019
- June 2019
- May 2019
- April 2019
- March 2019
- February 2019
- January 2019
- December 2018
- November 2018
- October 2018
- September 2018
- August 2018
- July 2018
- June 2018
- May 2018
- April 2018
- March 2018
- February 2018
- January 2018
- December 2017
- November 2017
- October 2017
- September 2017
- August 2017
- July 2017
- June 2017
- May 2017
- April 2017
- March 2017
- January 2017
- December 2016
- November 2016
- October 2016
- September 2016
- August 2016
- July 2016
- June 2016
- May 2016
- April 2016
- March 2016
- February 2016
- January 2016
- December 2015
- November 2015
- October 2015
- September 2015
- August 2015
- July 2015
- June 2015
- May 2015
- April 2015
- March 2015
- February 2015
- January 2015
- December 2014
- November 2014
- October 2014
- September 2014
- August 2014
- July 2014
- June 2014
- May 2014
- April 2014
- March 2014
- February 2014
- January 2014
- December 2013
- November 2013
- October 2013
- September 2013
- August 2013
- July 2013
- June 2013
- May 2013
- April 2013
- March 2013
- February 2013
- January 2013
- December 2012
- November 2012
- October 2012
- September 2012
- August 2012
- July 2012
- June 2012
- May 2012