Follow
Ljósmynd/Heiner Bach
Greinin var skrifuð fyrir Morgunblaðið og birtist þar, laugardaginn 4. ágúst, 2018
Himingeimur kallar Saktmóðig
Sunnanpönkararnir í hljómsveitinni Saktmóðigur hafa verið að í nærfellt þrjátíu ár og fagna því vel og innilega með breiðskífunni Lífið er lygi.
Ég sá Saktmóðig fyrst um 1990, 1991, skömmu eftir að sveitin var stofnuð. Já, ég er kominn á miðjan aldur! Sá sveitina m.a. nýta sér skrúfjárn til gítarspils á Músíktilraunum. Merkileg áhrifin sem Saktmóðigur og önnur sunnansveit, Sauðfé á mjög undir högg að sækja í landi Reykjavíkur, átti eftir að hafa á mína eigin sveit, Maunir. Fréttir um tilraunamennsku og ofsa sveita eins og Einstürzende Neubauten og Swans höfðu auðheyranlega borist víðar en bara til okkar Árbæinganna.
Saktmóðigur var og er á margan hátt einstök sveit. Þrátt fyrir að ég sé í smávegis glannaskap að klína áðurnefndum meisturum á hana voru áhrifavaldarnir mikið til bandarískar hávaðasveitir eins og NoMeansNo og annar neðanjarðarhávaði sem þá barst frá merkjum eins og Touch and Go og Amphetamine Reptile. Þetta tóku okkar menn og hrærðu saman við séríslenskan brag sinn. Fyrsta hljómsnældan, Legill (1992), bar þessu öllu fagurt vitni; surgandi og afskaplega hrá pönktónlist, ástríðufull með afbrigðum og allt í fimmta gír. Allan tímann. Sveitin nýtur enda hálfgerðrar költstöðu í dag, sem maður varð var við á samfélagsmiðlum þegar fréttir bárust af því að ný plata væri í smíðum. Aðdáendur komu úr hinum ýmsu hornum og lofuðu framtakið í hástert.
Eftir Legil gaf sveitin út tvær 10″ vínylplötur, Fegurðin, blómin og guðdómurinn (1993) og Byggir heimsveldi úr sníkjum (1996). Á þessum árum var það útgáfuform eðlilegt enn og hefur reyndar verið það alla tíð í neðanjarðarheimum. Tónleikahald og útgáfa hefur verið reglubundin, en sveitin hefur auk þessa gefið út þrjá geisladiska í fullri lengd, Ég á mér líf (1995), Plata (1998) og Guð hann myndi gráta (2011). Þriggja laga 7″ vínylplatan Demetra er dáin kom svo út árið 2013.
Vínylplata í 12″ formi, breiðskífu þ.e.a.s., átti sveitin þó alltaf eftir og í ár var gerð bragarbót á því. Lífið er lygi er níu laga verk og kemur út á þykkum, forláta vínyl. Umslagið er þá tvöfalt, opnanlegt („gatefold“) og er prýtt mynd af kindarhræi. Tónar umslagið eitthvað svo vel við inntak og eðli sveitarinnar. Groddalegt, sjokkerandi … og einhver séríslensk harðneskja, og já, eiginlega fegurð. Davíð Ólafsson gítarleikari lýsir ferlinu sem svo: „Platan fjallar að töluverðu leyti um það að vera á áliðnum fimmtugsaldri og horfa með glýju til liðins tíma. Okkur langaði að vanda okkur aðeins meira við upptökur og hljóðblöndun en áður, en um leið að halda hráleikanum. Við fengum gott fólk í samstarf og gáfum okkur aðeins meiri tíma í upptökur undir styrkri stjórn Aðalbjörns Tryggvasonar. Flex Árnason hljóðblandaði svo fyrir okkur og skilaði gríðargóðu verki. Við fengum síðan vin okkar Jakob Veigar til að hanna „gatefold“ umbúðir og innvols.“ Tónlistarlega er trukkað í kunnuglegum gír með stöku tilbrigðum. „Leiguliðar“ grúvar t.d. á fremur naumhyggjulegan hátt og „Ísland rotnar“ sömuleiðis, líkt og súrkálsrokkararnir í Can hafi fengið að gesta-upptökustýra.
Vínylbreiðskífan var þá eitthvað sem átti einfaldlega eftir að klára: „Af því að menn eru komnir á miðjan aldur var splæst í dýrari týpuna,“ segir Davíð og kímir.
Deildu!
