Tónleikadómur: Bryan Ferry í Hörpu

Follow

                                        Mynd tekin á tónleikum 2011. (C) bryanferry.com

Fagurt galaði Ferry þá…

Fallegur Ferry, Flottur Ferry, Ferlegur Ferry, Flatur Ferry, Fágaður Ferry (já, er þessi ekki góð?), Fullnuma Ferry, Nýfermdur Ferry, Fáránlegur Ferry, Fimlegur Ferry. Ég og félagar mínir vorum að kasta á milli okkar hugsanlegum fyrirsögnum fyrir tónleikadóm, þar sem við sátum á Munnhörpunni á sunnudaginn, en þá var rétt um hálftími í fyrri tónleika Bryan Ferry og hljómsveitar í Eldborgarsal Hörpu. Segja má að Ferry hafi síðan snert á ýmsum þessara lýsingarorða þá rúmu tvo tíma sem hann var á sviði.

Það kom mér á óvart á sínum tíma hversu hratt seldist upp á þessa tónleika. Um leið fékk maður ögn meiri trú á samborgarana. Því að Ferry er alvöru, stórmerkur listamaður og meginarkitektinn í einni merkilegustu popphljómsveit allra tíma, Roxy Music. Jú, jú, það er hægt að fara og dilla sér við „Slave to Love“ og „Don’t Stop The Dance“, samfaratónlist uppanna eins og einhver poppskríbentinn orðaði það skemmtilega. En það er líka hægt að fara á bólakaf; velta fyrir sér samslætti há- og lágmenningar, póstmódernískri ímyndarvinnu o.s.frv. Ferry hefur í gegnum tíðina verið með alla þessa bolta á lofti og fleiri til.

Það getur vel verið að Ferry fíli sig best í snyrtilegum jakkafötum, þau séu tákn í hans huga fyrir það að hann, verkalýðsstéttarpjakkurinn, komst af. Ég er viss um að Ferry er þessi ríkmannlegi séntilmaður sem hugsar með hlýju til bankareikningsins. En um leið er þessi sami maður að leika sér með þessa ímynd, hann er að fara í hlutverk, gervi. Hann er ekki einhamur og það á venjulega við um flest stórmenni listanna. Ferry er allur á yfirborðinu um leið og hann vinnur gagngert með kvikuna. Jamm…en notum kommentakerfið í frekari vangaveltur um þetta allt saman gott fólk. Ætlaði ég ekki að fjalla um einhverja tónleika?

Ferry læddist nánast óséður inn á svið þegarr brast á með „I Put A Spell On You“. Hann klappaði taktvisst saman höndum og vippaði upp stemningu, rækilega studdur af tíu manna sveit sem hafði m.a. á að skipa þremur söngkonum og tveimur dönsurum. Gítargúrúinn Chris Spedding sá þá um gítarleik ásamt að því er virtist, unglingspilti (ég les svo síðar um þann dreng í vandaðri tónleikadagskrá sem var unnin fyrir Olympiatúrinn frá því í fyrra en hún var til sölu framan við Eldborgarsalinn. Oliver Thompson heitir kauði og er m.a. í hljómsveit með syni Ferry).

Eftir ábreiðuna yfir þetta kunna lag Screamin’ Jay Hawkins dembti mannskapurinn sér í „Slave To Love“ og „Don’t Stop The Dance“. Það var trukkað í gegnum þau eins og þau væru í syrpu. Þessum margspiluðu lögum var bara komið frá, sem var doldið töff fannst mér. Og komum öðru frá strax hérna í upphafi. Ferry er svalur. Megasvalur. Yfir honum er þessi rólyndissjarmi manns sem lætur ekki auðveldlega koma sér úr jafnvægi, séntilmaður og sjarmör sem fyllir upp í hvaða herbergi sem er án þess að hreyfa litla putta. Manni verður hugsað til Dean Martin á meðan ofurtöffarar dagsins í dag, spaðar eins og Nick Cave, Jarvis Cocker og Stuart Staples eiga margt undir Ferry.

„Don’t Stop The Dance“ kom best út fyrir hlé. Ramminn sem maður var með fyrir augunum var eitthvað svo fullkominn. Martini-sötrandi sjarmör um mitt svið sem vafði öllu um fingur sér, risasveit honum til fulltingis, eggjandi dansarar efst uppi og litastuðandi myndskeið á bakvið. Þetta var allt eitthvað svo „rétt“ og einhverra hluta vegna fór ég að hugsa um næturklúbbasenu úr Miami Vice. Ferry renndi sér einnig í lög af nýjustu plötu sinni, hinni tilkomumiklu Olympiu og lög af Dylanesque, þar sem hann gerir lög meistara Dylan að sínum, fengu líka að fljóta um sviðið.

Eftir tuttugu mínútna hlé hófust leikar á ný. Ekki leið á löngu uns tvö Roxy lög af hinni mögnuðu Avalon fengu að hljóma, „More Than This“ og titillagið. Greinilegt að fólk hafði verið að bíða eftir þessu. Efnisskráin var hist og her líkt og fyrir hlé, vaðið úr einu í annað fannst manni. Ferry söng t.d. írska þjóðlagið „Carrickfergus“ sem Van Morrison hefur m.a. túlkað á plötu sinni Irish Heartbeat (1987), „All Along The Watchtower“ eftir Dylan var flutt en mesta klappið fékk hið ótrúlega „Love Is The Drug“. Þvílík listasmíð. „Jealous Guy“  og  „Hold On (I’m Coming)“ ráku svo rest.

Ferry var gefandi á tónleikunum, hann virtist pínu feiminn og óöruggur en bros hans bræðir steinhjörtu og hann fór ekkert sparlega með það. Flutningur laganna var misjafn. Stundum var eins og Ferry væri að labba temmilega áhugalaus í gegnum þau. Flauelsröddin er orðin rifin á stöðum; þessi biðjandi, löngunarfulli og nánast hvíslandi baritónn smellpassaði á köflum en stundum var bara eins og Ferry væri ekki að ná að landa lögunum. Þá reyndu langdregin montsóló hjá gítarleikurunum á langlundargeðið en Spedding átti reyndar eitt afskaplega smekklegt tillegg þar. Söngkonurnar voru þá flottar og gerðu mikið fyrir stemninguna. Ásláttarleikarinn Cherisse Osei og saxafón- og hljómborðsleikarinn Jorja Chalmers fóru og á kostum.

Þrátt fyrir köflótt rennsli var heildarupplifunin góð. Það virðist bara vera eitthvað við það að upplifa gangandi goðsagnir frá fyrstu hendi sem fær mann til að slaka á óþarfa poti. Og Ferry, mistækur eins og mér fannst hann vera, keyrir síðan á endanum yfir allt tuð með áðurnefndu brosi, sem getur dimmu gagnrýnandans í dagsljós breytt. En, svo við stingum okkur í bólakaf, þá er mikil fegurð bundin í ófullkomleikann, eitthvað sem listfræðingurinn Ferry ætti gjörla að kannast við. Kannski var hann að gera tilraunir með slíkt þessa kvöldstund? Er hann kannski mun útpældari en maður gerir sér grein fyrir?

Hér má sjá Ferry flytja „Don’t Stop The Dance“ í Berlín síðastliðinn desember.

Follow