20110406 HELSINKI, Mirel Wagner. Kuva: Teemu Kuusimurto

Greinin var skrifuð fyrir Morgunblaðið og birtist þar, laugardaginn 14. mars, 2015

Norræni tónninn

• Hin finnska Mirel Wagner hampaði Norrænu tónlistarverðlaununum
• Hvaða mynd gefa verðlaunin af skandinavískri popptónlist í dag?

Norrænu tónlistarverðlaunin eða The Nordic Music Prize voru veitt í fimmta sinn á norsku tónlistarhátíðinni by:Larm fyrr í mánuðinum. Sú er hreppti hnossið er finnsk og ber hið máttuga nafn Mirel Wagner. Tónlistin er nokkurs konar dauðablús, berstrípaðar kassagítarstemmur sem líða um myrkrið, innblásnar af fornum, órafmögnuðum blús frá Ameríku. Já, og platan hennar heitir When the Cellar Children See the Light of Day, svona rétt til að hnykkja á stemningunni. Það var Jónsi okkar sem tók við verðlaununum fyrstur manna árið 2011, þá fyrir sólóplötu sína Go (2010). Svíar urðu svo hlutskarpastir næstu þrjú ár á eftir. Verðlaununum svipar til Mercury-verðlaunanna bresku þar sem áhersla er á listrænt innihald fremur en markaðsvænleika og er ætlað að vekja athygli á skandinavískri tónlist á alþjóðavettvangi um leið og dægurtónlistarmenn á svæðinu eru hvattir til dáða. Tilnefningarnar ár hvert segja þá talsvert um þá popprænu strauma sem leika um Norðurlöndin en tólf plötur voru um hituna í ár eins og hin fyrri. Þrjár komu frá Svíþjóð í þetta sinnið, þrjár frá Danmörku og tvær frá hinum löndunum (Ísland, Noregur og Finnland). Hlutföllin hafa verið mismunandi í gegnum tíðina að þessu leytinu til.

Styrkur

Að vanda, og það hefur verið styrkur þessara verðlauna, voru plöturnar jafn ólíkar og þær voru margar. Danir buðu t.a.m. upp á framsækið rafpopp frá MØ, Iceage snöruðu fram nútímasíðpönki og Selvhenter leika sér með afskaplega tilraunakennda óhljóðalist á Motion of Large Bodies (sem var í sérstöku uppáhaldi hjá pistlahöfundi). Tvær þær síðastnefndu fengu sérstök heiðursverðlaun hjá alþjóðlegu dómnefndinni sem valdi sigurvegarann þetta árið. Fulltrúar Svíþjóðar voru Neneh Cherry (afbyggt, djassað tilraunapopp), Lorentz (samtímahipp-hopp í anda Drakes) og Lykke Li (ísilagt norrænt sírenupopp). Norræna sírenupoppið, eins og ég er greinilega að kalla það, átti líka sinn fulltrúa í hinni norsku Emilie Nicolas (plata hennar, Like I’m a Warrior, er stórgóð) og hitt framlagið frá Noregi var metnaðarfull plata plötusnúðsins Todds Terje, It’s Album Time. Finnar áttu þá einnig fulltrúa úr hipphoppinu í Gracias og síðast en ekki síst átti Ísland tvo ólíka en afar frambærilega fulltrúa. Prinspóló með hina glæstu og alíslensku Sorrí og svo Pink Street Boys með Trash from the Boys, en þeir eru leiðarljósið í nýju hráu rokkbylgjunni sem kraumar undir íslenska tónlistarlandslaginu nú um stundir.

Blómlegt

Allt tal um sameiginlega þætti norrænnar popptónlistar er vandkvæðum bundið. Það er eðlilega vilji til að stilla fram einhverju sameiginlegu (það er hentugt markaðslega) og svo ganga margir, einkum þeir sem eru ekki frá Norðurlöndunum, með óræða, rómantíska hugmynd um einhvern norrænan tón í kollinum. Þegar draumsýnum er vikið burt sést hins vegar (og heyrist) að margir og ólíkir hlutir eru í gangi. Ekki bara á milli landa heldur einnig innan landa. Þannig að þessi norræni tónn er ansi fjöltóna ef svo mætti segja. Engu að síður er hægt að tiltaka vissa norræna strauma, sírenupoppið sem ég tala um hefur t.d. verið giska áberandi undanfarin ár, sérstaklega í Noregi og Svíþjóð. En umfram allt er norrænt samtímapopp fjölskrúðugt, tekið er mið af því helsta í Ameríku og Bretlandi eins og gengur en svo dettur heimaræktað krydd óhjákvæmilega út í þá súpu. Til að blómleg tónlistarmenning fái þrifist á þessum svæðum á þessum fjölmenningarlegu tæknitímum er nauðsynlegt að halda henni að væntanlegum hlustendum og margt gott starfið er unnið að því leytinu til. Ég nefni NOMEX, tónlistarútflutningsskrifstofur landanna, hluti eins og Nordic Playlist og svo þessi blessuðu verðlaun, sem leitast við að stimpla það inn að margt popplegt þrekvirkið er unnið hér á norðurslóðum ár hvert.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Set your Twitter account name in your settings to use the TwitterBar Section.
Follow

Get every new post on this blog delivered to your Inbox.

Join other followers: