Follow
Greinin var skrifuð fyrir Morgunblaðið og birtist þar, laugardaginn 3. janúar, 2015
Erlenda plötuárið 2014
• Að setja saman ársuppgjör er kvíðavaldur hinn mesti
• En það er til lausn!
Ég hef alltaf borið gerðarlegan kvíðboga fyrir svokölluðum ársuppgjörum í tónlist, þar sem manni er gert að setja saman númeraðan lista yfir það sem hæst bar á plötuárinu. Stöðu minnar vegna þurfa listarnir nefnilega að líta út fyrir að ég sé nú með puttann á púlsinum og í raun mikilvægara að þar væri plata með „samþykktum“ listamanni heldur en einhverjum sem ég kynni að meta „upp á mitt eindæmi“. Sólóplata Marks Knopflers viki því ætíð fyrir einhverjum eitursvölum hipsterum. Fyrir nokkrum árum breyttist þetta hins vegar. Hvað veldur veit ég ekki nákvæmlega. Aldur, reynsla, þroski. Mér fór einfaldlega að standa mjög svo þægilega á sama og eyði litlum tíma í vangaveltur hvað þetta varðar í dag. Og boginn er á bak og burt. Þegar ég er beðinn um þetta í dag hendi ég því fyrsta sem mér dettur í hug inn á listann, í hæfilega úthugsaðri röð getum við sagt. Hlustunin er þó sem fyrr gegndarlaus árið um kring (og eykst ef eitthvað er) en ég hef einfaldlega hent „excel“-hugsunarhættinum út. Ég sendi meira að segja tvo mismunandi lista frá mér á tvö mismunandi blöð þetta árið. Og það er pottþétt að þar gleymdi ég einhverri merkisplötunni. Svona er maður nú orðinn flippaður á gamals aldri.
Hlustunarátak
Að þessu öllu sögðu langar mig til að fara aðeins yfir erlenda tónlistarárið. Plássins vegna ætla ég að einbeita mér að þremur sviðum ef svo má segja og við byrjum á því kvenlæga. Á þessu ári fór ég nefnilega í meðvitað hlustunarátak (sjá grein mína „Hitt kynið“, 4. október 2014 og „Hinn karllægi tónlistarheimur“, 7. desember 2013, báðar í Morgunblaðinu). Hvort árið var óvenjugott að því leytinu til eða bara vegna þess að ég þreif testósterónið úr eyrunum, var margt af því besta sem ég heyrði í ár úr ranni kvenna. Ef byssu væri beint að mér og ég krafinn um plötu ársins myndi ég segja Are We There með Sharon Van Etten, já, það allra besta sem ég heyrði í ár. Platan óx innra með mér hægt en örugglega (eins og meistaraverkin gera einatt) og þetta er frábær plata, tilfinningaþrungin og sláandi, svo ég fari með lýsingarorðin í hæstu hæðir.
Þá vil ég nefna samnefnda plötu Warpaint sem kom út snemma á síðasta ári en það er eins og hún hafi hreinlega dottið á milli þilja í ársuppgjörunum. Heilsteypt og um hana leikur öryggi þess sem veit upp á hár hverju hann vill ná fram. Lykke Li og Angel Olsen áttu líka stórgóð verk, sem og Kate Tempest, rapparinn/orðlistamaðurinn knái frá Lundúnum.
Fagurgróinn drungi
Færum okkur yfir á hið sveimkennda, dumbungslega, nánast gotneska svið dægurtónlistarinnar sem hefur verið nokkuð móðins að undanförnu. Sumarið 2013 skrifaði ég um þessa ljúfsáru bylgju og talaði um listamenn eins og James Blake og þá allra helst Majical Cloudz, sem velta sér upp úr fagurgrónum drunga. Frábært verk af þessum toga, Loor, var gefið út á síðasta ári af Kemper Norton. Platan verkar eins og sveimskotin vögguvísa og hangir einhvers staðar á milli svefns og vöku. Svipaða sögu má segja um Ruins, tíundu plötu listakonunnar Grouper; nýgotneskt, handanheims-meistarastykki. Ein af allra bestu plötum síðasta árs var svo Too Bright með Perfume Genius, mögnuð plata þar sem fara epískar en um leið einlægar rafballöður sem éta sig inn að beini. Arthur Russell, Billy MacKenzie og John Grant eru sálarbræður þessa mjög svo hæfileikaríka drengs.
Að lokum nefni ég endurkomu „hangsaranna“, en plötur Mac DeMarco og The War on Drugs voru algjört fyrirtak, hljóma eins og litlu bræður J. Mascis hafi ákveðið að henda í plötur (skjótum líka Ty Segall og Ariel Pink hér að, þó þeir séu ekki á nákvæmlega sama spori). Þessar plötur T.W.O.D. og Demarco ferðast um sama svið og plata Kurts Vile frá árinu 2013 (sem var ein merkasta plata þess árs) og ég á erfitt með að útskýra hvað það er nákvæmlega sem er svona heillandi við þessi verk. Á stundum er þetta svo kæruleysislegt og bakgrunnslegt að þetta er eiginlega of auðvelt en að sama skapi rúllar þetta svo fullkomlega að maður er varnarlaus. Og það er auðvitað galdurinn. Ef þetta er gott þá er þetta gott. Sjáumst hress á þessu ári, gott fólk, og takk fyrir að lesa. Meiri tónlist, meiri gleði, nú sem endranær!
Deildu!
