Follow
Greinin var skrifuð fyrir Morgunblaðið og birtist þar, laugardaginn 3. ágúst.
Þegar þriðja augað ræður för
Ajna er ný plata eftir TRPTYCH. Um er að ræða verkefni Daníels Þorsteinssonar sem er og í hljómsveitunum Sometime og Maus.
Daníel lýsir TRPTYCH sem tónlistarleikvelli í fréttatilkynningu og það er nokkuð góð lýsing. Því að frelsið þar inni er greinilega fullkomið. Plötur TRPTYCH hafa hingað til verið bundnar í teknóheima, Spawn Apart (2021) inniheldur helsvalt teknó, taktfast og skuggalegt, á meðan sú síðasta, Inner Terrestrial MMXXIII a.D. (2023) liggur nær þeirri plötu sem hér er til umfjöllunar. Tónlistin á henni er í raun algert sveim („ambient“) og plata sú um tveir og hálfur tími að lengd. „Hljóðheimur plötunnar tekur hlustandann í ferðalag þar sem allt raunveruleikaskyn hverfur, hugarástandið verður óljóst og draumar og undirmeðvitundin taka völdin,“ sagði í fréttatilkynningu um Inner Terrestrial MMXXIII a.D. og er óhætt að taka undir það.
Á Ajna er þessi pæling hins vegar tekin enn lengra. En með mikilvægu hliðarskrefi, jafnvel u-beygju eins og höfundurinn orðar það. Daníel spilar hér á alls kyns heimshljóðfæri eins og djembe, tabla, ronroco, udu, koto, „native american“ flautur, harmóníum, shruti-box, skálar, bjöllur, fjaðrir, jörð, alheim, melodíku og hljóðgervla svo fátt eitt sé nefnt. Ajna (Ajña, aag-nyuh) eða þriðja augað er þar sem „innsæið, skýrleikinn og ímyndunaraflið fær að ferðast“, segir Daníel. Í fréttatilkynningu segir jafnframt: „Platan er nokkurs konar blanda af amazonískum, mið- og fjar-austur og íslenskum göldrum. Við erum að galdra fram kvenorkuna í heiminum. Á plötunni ferðumst við inn í falda heima sem eru ósýnilegir okkar jarðnesku augum. Upplifum endurfæðingu og breytingar. Mælt er með að loka augunum og fara í ferðalag inn í þennan hliðarveruleika sem við erum umvafin.“
Ásamt Daníel koma fram á plötunni hin kanadíska Bachan Kaur (söngur), Sara María Forynja (söngur), Kolbrún Ýr Gunnarsdóttir (söngur), Halldóra Geirharðsdóttir (flautur), Þráinn Árni Baldvinsson (spænskur gítar og grískt bouzouki), Nicolas Pétur Blin (söngur), Lovísa Einarsdóttir (söngur) og Tobias Klose (söngur). Platan hefst með „Invitiation“, nema hvað. Tónlistin er róleg, umlykjandi og hljóðfærin sem nefnd eru hér að ofan leiða mann inn í regn- og frumskóga. Það er algerlega stemningin sem myndast enda hafa Daníel og Kolbrún Ýr kona hans ferðast um þess háttar slóðir. Þau hjón hafa og verið að bjóða upp á tónheilun, jóga o.s.frv. og öll sú starfsemi litar verkið. Það er meira um að vera en á síðustu plötu, ásláttur, flautuleikur og þvíumlíkt, en auk þess er þetta mikil raddaplata en lögin einkennast oft af hvíslandi kvenröddum og á stundum karlkyns.
Platan tengist nokkrum geirum tónlistar. Sveimtónlist eða „ambient“, stunduð af Brian Eno, Tangerine Dream og fleirum, svokallaðri nýaldartónlist (Tony Scott, Paul Winter) auk almennrar heimstónlistar sem er reyndar galopinn og illskilgreinanlegur geiri. Nýaldartónlistin tengist einatt inn í ákveðna virkni, t.d. leiðir til að minnka stress, heila fólk og/eða mynda sefandi strauma. Ajna er algerlega þannig plata, virkar að því leytinu til og það afskaplega vel meira að segja. Það er hægt að búa til svona tónlist á ódýran hátt en líka á listrænan, metnaðarfullan hátt og Daníel og hans fólk er algerlega í seinni flokknum. Eftir því sem plötunni vindur fram slaknar smám saman á manni og tíminn hverfur. Það er natni og pæling í allri samsetningu hérna sem er bara á færi alvöru tónlistarmanns. Og ég læt hann um lokaorðin, orð sem hann lét falla á Fjasbók er platan var við það að koma út: „Þetta er plata sem er búin að vera í maganum og hjartanu á mér síðasta tvö og hálft ár. Þetta er stórt „U-turn“ hjá mér … Aldrei á ævi minni hefur fólk í kringum mig haft svona mikil áhrif á tónlistina mína og það var svo geggjað að fá orku og sköpunarkraft annarra með mér inn í þessa plötu.“
Deildu!
