Follow
Greinin var skrifuð fyrir Morgunblaðið og birtist þar, laugardaginn 22. júní, 2019.
Þora á meðan aðrir þegja
• Ný plata frá þýsku sveitinni Rammstein, samnefnd henni, kom út fyrir stuttu
• Tíu ár eru liðin frá því sú síðasta kom út
• Sveitin þykir endurnýjuð að kröftum – og gríðarsterk tónlistarmyndböndin hafa vakið athygli sem aldrei fyrr
Ég fagna því að geta skrifað þessa stuttu drápu um Rammstein, hljómsveit sem ég elska skilyrðislaust. Og ég er síst einn um það. Sveitin höfðar af einhverjum óútskýranlegum ástæðum sterkt til okkar Íslendinga og óhætt að segja að mörlandar hafi beðið þessarar nýju plötu með óþreyju.
Síðasta plata Rammstein, Liebe Ist Für Alle Da (2009), var slöpp. Það er eins og það hafi verið til marks um að bensínið hafi verið á þrotum hjá okkar mönnum að svo virtist sem sveitin væri sátt við að vera orðin ferilsband, þ.e. spilandi slagarana á tónleikum út í hið óendanlega. Fréttir af nýrri plötu skutu manni í raun skelk í bringu, maður var óöruggur eftir slappleika síðustu verka (Rosenrot og Reise Reise voru heldur engin meistaraverk). Það er því gleðilegt að geta sagt frá því að Rammstein hefur fundið fjölina á ný. Pistilritari er að fá skilaboð frá rokkvinum í gegnum ýmsa miðla með setningum eins og „Hún er bara góð nýja Rammstein!?“ Einn þeirra orðaði það frábærlega, „þetta er svo mikið lol en á sama tíma já!!“. Lauslega þýtt, þetta er svo fyndið og ýkt en rokkar um leið eins og fjandinn.
Rammstein hefur frá fyrstu tíð verið einstök myndbandahljómsveit. Það eru þau sem maður bíður spenntastur eftir því þar stinga þeir ógjarnan á samfélagsmeinum, horfast blákaldir í augu við þýskan veruleika og henda bannhelgum hlutum óhikað í hrærivélina. Svei mér þá, Rammstein þorir á meðan aðrir þegja. Og til að hamra skilaboðin inn ganga þeir iðulega eins langt og hægt er – og oftast ögn lengra.
Fyrsta myndbandið við þessa plötu er við lagið „Deutschland“. Ég man í svipinn ekki eftir annari eins „við erum mættir!“ yfirlýsingu og það myndband er. Það er STÓRT á allan hátt. Níu mínútur, starfsmenn við það skiptu hundruðum (sjá langan upplýsingalista í lokin) og myndbandið gríðarlega umfangsmikið og metnaðargjarnt. Saga gervalls Þýskalands undir, takk fyrir, og byrjað í myrkustu miðöldum. Búningaskipti og senur í tugatali og Auschwitz, staður sem hvað mest bannhelgi er yfir í opinberri þýskri umræðu, er m.a. afgreiddur. Í miðið er Germanía sjálf, svört, og eru það gríðarlega sterk skilaboð frá sveitinni sem hægt er að tengja inn á sögulega, aríska tilburði, mismunun o.s.frv.
Þessum leik var haldið áfram á „Radio“, grípandi útvarpssmellur um … uh … útvarp en í myndbandinu má sjá dýpri skilaboð sem hafa að gera með niðurníðslu mannréttinda og tjáningarfrelsis. Nýjasta myndbandið er svo við „Ausländer“, algert snilldarverk sem tekur á blóði drifinni sögu Þýskalands í Afríku. Rammstein gerir þetta af ótrúlegri næmni og sniðugheitum, örlítil skilaboð í örstuttum römmum sem segja stóra sögu. Uppáhaldsatriðið mitt er þegar innfæddur ætlar að taka í höndina á Paul gítarleikara en Paul dregur höndina til baka og greiðir sér um kollvikin til að „dissa“ gestgjafann. Atriðið er í sekúndubrot en segir í raun allt.
Eins og ég segi, ég var dauðhræddur um að þessir herramenn, sem mér þykir svo vænt um, væru heillum horfnir en svo er aldeilis ekki. Það er erfitt að lýsa þessu, líkt og að hitta góðan frænda sinn sem er búinn að vera heilsuveill lengi og svo kemur hann til dyra, algerlega stálsleginn. Skýr og skarpur og með glúrnar skoðanir á því sem máli skiptir. Velkominn Rammsteinn (hvenær verður þetta samþykkt sem íslenskt eiginnafn, svona svipað og Hafsteinn?)!
Deildu!
