Follow
Greinin var skrifuð fyrir Morgunblaðið og birtist þar, laugardaginn 17. júní, 2023.
Tveggja manna makar
Tengsl er samstarfsverk Bistro Boy (Frosti Jónsson) og X.U.L. (Gašper Selko) og er gefið út af hinu íslenska Möller Records. Mærum og mörkum tónlistar er hleypt skemmtilega upp á gripnum.
Bistro Boy er listamannsnafn Frosta Jónssonar en hann rekur einnig Möller Records ásamt fleirum, eina helstu raftónlistarútgáfu Íslands. Bistro Boy hefur gefið út alls kyns raftónlist á undanförnum áratugum, stundum með „ambient“-sniði og stundum ekki og nú er komið að samstarfsverkefni, en platan Tengsl var unnin með slóvenska tónlistarmanninum X.U.L. (Gašper Selko) og gerir sér not úr raftónlist, klassískri tónlist og einhverju óáþekku þar á milli. Selko þessi er hljóðfæraleikari og tónskáld og hófst ferill hans í tónlistarskólanum í Kamnik, Slóveníu. Síðasta plata hans er A Guide For Lost Traveller (2021) en endurhljóðblöndun á laginu „A Morning Song of a Cloudspotter“ var fyrsta samsköpun þeirra.
Frosti lýsir því sem svo að þeir félagar hafi verið leiddir saman af helberri tilviljun. Fljótlega hófst vinna við plötuna, í mars í fyrra nánar tiltekið, m.a. fyrir tilstilli fjarbúnaðar. Útsetningar og nótnaskriftir voru klárar snemmhausts og upptökur voru svo í október. Strengir og trompet komu m.a. við sögu í hljóðveri en tónlist öll er eftir þá Frosta og Gašper og voru strengirnir hljóðritaðir í Studio Adergas, Slóveníu. Gal Vogric stýrði upptökum en hljóðfæraleikarar voru þau Ana Novak (fiðla), Abel Modic (fiðla) og Maša Tomc (selló).
Tónlistarfólk úr ólíkum áttum hefur löngum reynt það með sér að gerast óvæntir bólfélagar, allt frá samslætti rapps og rokks í Judgment Night eða þá í röð Tilraunaeldhússins sem bar bólfélagaheitið upp úr 2000 en þá vann Orgelkvartettinn Apparat t.d. með radio-amatörum („sjálfsagðir bólfélagar!“ eins og Hörður Bragason sagði þá).
Hér mætast því tveir menn, einn með rætur í klassík en hinn hefur mestmegnis verið á sviði raftónlistar þó hann sé vissulega með klassískan grunn einnig. Og tilgangurinn, eins og hér að ofan, er að sjá hvað komi út úr því er ólíkum geirum og nálgunum er slengt saman. Fyrsta lagið, „Eindir I“, byrjar á fallegum trompetblæstri og minnir ekki lítið á upphafslag meistaraverks Talk Talk frá 1988, Spirit of Eden. „The Rainbow“ hóf þá mikilúðlegu vegferð á sams konar máta, gætilega en samt af óhikaðri reisn. „Eindir II“ leggur úr vör með hofmannlegum blæstri sem er undirstunginn með tölvu- „blípi“ í upphafi áður en tekið er til við forritaða takta. Allt líður þetta svo áfram eðlilega, sambrennt einhvern veginn og mjög svo mátulegt. Verkið er meira og minna svona allt, vel heppnuð samsuða hins lífræna og vélræna ef svo mætti segja. Sjá t.d. „Þræðir II“ sem líður áfram í „ambient“-svíma, smekklega stutt áslætti og svo lífrænum tónum sem eru í þetta sinnið lágt í blöndunni. „Eindir V“ er ofurstutt, píanó mætt til svæðis og fær að hanga þar eitt að langmestu. „Þræðir III“ lokar verkinu, fallegt og stillt, hvar hljóðgervlalandslag situr undir brasshimni. Ég læt vera að telja upp allt havaríið enda óþarfi, restin er af sama gæðastaðli og ekki ætla ég að „spilla“ allri myndinni.
Giska vel heppnað stefnumót verður að segjast og var það blint þarna í upphafi eða tilviljun háð eins og Frosti lýsir. Hvað næst kann að verða, það enginn veit, en hér er vissulega skaplegt færi til framþróunar og meira kropps, kjósi þeir kumpánar að sinna slíku.
Deildu!
