Follow
[Greinin var skrifuð fyrir Morgunblaðið og birtist þar, laugardaginn 22. mars, 2014]
Sýrðir samsíðungar
• Ný plata frá Lindu Perhacs er komin út
• Fylgir hinni „hópdýrkuðu“ Parallelograms eftir, 44 árum síðar
Reglubundið eru gefnar út plötur sem falla rækilega á milli þilja; virðast gufa upp nánast á því andartaki sem þeim er komið fyrir í hillunni. Margar þeirra hverfa réttilega sjónum en í sumum tilfellum er það beinlínis grátlegt að þær skuli ekki hafa fengið sitt tækifæri ef orða má það sem svo. Slíkt á svo sannarlega við um plötu Lindu Perhacs frá 1970, Parallelograms, en hún inniheldur dásamlega dreymna og léttsýrða söngvaskáldatónlist, líkt og Joni Mitchell sé að leika á gígjur sínar úr handanheimum. Fór svo að lokum að platan fékk uppreisn æru og var hún endurútgefin árið 1998 hjá The Wild Places sem sérhæfir sig í að grafa upp gripi sem eiga fleiri eyru skilið. Snilld Perhacs hefur svo verið básúnuð af samtímalistamönnum á borð við Mikael Åkerfeldt (úr tilraunakenndu öfgarokkssveitinni Opeth), Juliu Holter, Joönnu Newsom og Devandra Banhart en tvö þau síðastnefndu hafa verið tengd við skríti-þjóðlagastefnuna svokölluðu eða „freak-folk“, en hún dró m.a. mikil áhrif frá þessari einu plötu.
Tannfræði
Saga Perhacs er áhugaverð. Hún vann sem tannfræðingur í Kaliforníu og einn viðskiptavinanna var tónskáldið Leonard Rosenman. Hann komst á snoðir um að Perhacs væri að semja lög og varð það hrifinn að hann reddaði henni samningi við Kapp, undirmerki Universal, á þeim tíma. Rosenman sá um upptökustjórn og allan frágang en hvorugt varð svo ánægt með lokaafurðina. Perhacs lét sig hverfa í kjölfarið, líkt og platan, og sinnti dagvinnunni (en hélt samt áfram að semja).
Endurútgáfan á Parallelograms dýpkaði síðan mikið á orðspori Perhacs en eigandi The Wild Places hafði loksins uppi á henni eftir fyrstu útgáfulotuna (platan hefur verið gefin út margsinnis aftur eftir það) en þá var hún enn búsett í Kaliforníu og enn í sama starfi. Aðdáendur reyndu að virkja hana til góðra starfa, Devandra Banhart fékk hana t.d. til að syngja inn á plötu sína, Smokey Rolls Down Thunder Canyon (2007) og hún hóf að spila á tónleikum árið 2010. Julia Holter (plata hennar, Loud City Song, var valin plata ársins af Wire í fyrra) aðstoðaði hana m.a. á sviði og segist undir miklum áhrifum. Holter er frá Kaliforníu eins og átrúnaðargoðið og kemur einnig fram á nýju hljóðversplötunni.
Verður að skapa
Sú plata er gefin út af Asthmatic Kitty Records sem stýrt er af Sufjan Stevens, enn einn samtíma-„hipsterinn“ sem dáleiddur er af tónum Perhacs. Platan kallast The Soul of All Natural Things og það er síst farið leynt með nýaldartaktana eins og sjá má í lagatitlum eins og „River of God“ og „Song of the Planets“. Tónlistarlega er höggvið í sama knérunn og áður, áferðin um margt nútímalegri en kjarninn í sköpun Perhacs er enn sá sami.
Perhacs starfar enn sem tannfræðingur og segir starfið ganga vel með tónlistinni. „Þegar maður hefur unnið svona lengi að heilsu annarra verður þú eins konar líknari,“ segir hún í spjalli við Pitchfork-síðuna. „Þú ert að gefa af þér, vinnur með kærleika og allt slíkt skilar sér inn í tónlistina. Þetta er fullkomin blanda. Og ég gæti ekki hugsað mér að sinna bara öðru; þetta bætir hvort annað upp.“ Hún fer þá þá fögrum orðum um samstarf sitt við yngri listamenn, segist hafa fundið svipaðar sálir þar. „Julia og Devandra eru í þessu á réttum forsendum. Þau eru ekki að búa til tónlist peninganna vegna. Þau eru að skapa tónlist af því að þau eru þannig fólk, geta ekki annað í raun, og ég tengi vel við það.“
Deildu!
