Follow
Greinin var skrifuð fyrir Morgunblaðið og birtist þar, laugardaginn 3. september, 2022.
Rífandi hrátt rokkabillí
Ný plata söngkonunnar Fríðu Dísar, Lipstick on , kom greinarhöfundi á óvart en þar fer dúndrandi öruggt og valdeflandi rokk og ról sem setti hann eiginlega á hliðina.
Fríða Dís söng lengi vel með Klassart, gaf svo út sólóplötu í hitteðfyrra, en með þessu verki er ekkert minna en endurfæðing og endurreisn í gangi. Þessi plata Fríðu Dísar kom mér nefnilega algerlega í opna skjöldu. Hún er frábær. Ég var nefnilega ekkert sérstaklega bjartsýnn er ég lagði í hana, jafnvel með beyg í brjósti. Fyrsta sólóplata hennar, Myndaalbúm (2020), er nefnilega rækilega tvístígandi verk, nánast hálfkarað, og óvissan því yfirliggjandi er ég smellti þessari í veituna. Gleðin því ósvikin er platan hóf að rúlla. Eitthvað hefur gerst á síðustu tveimur árum, því verkið gæti verið eftir einhverja allt aðra tónlistarkonu. Sem hún er í vissum skilningi reyndar.
Fríða á lög og texta og útsetningar; syngur og leikur á bassa en Smári Guðmundsson sá um upptökustjórn, útsetningar og spilaði á gítara. Aðrir sem koma að plötunni eru Stefán Örn Gunnlaugsson (upptökustjórn, hljóðblöndun, píanó, hljómborð), Halldór Lárusson (trommur), Soffía Björg Óðinsdóttir, Hallbjörn Valgeir Rúnarsson, María Rún Baldursdóttir, Viktor Atli Gunnarsson, og Ásbjörg Jónsdóttir (raddir). Jóhannes Haukur Jóhannesson sá þá um leik í laginu „Guidelines for Dreamers“. Sigurdór Guðmundsson sá um hljómjöfnun.
En hvað gerðist? Því að eitthvað gerðist. Fríða segir sjálf frá því á Fjasbókarreikningi sínum hvernig hún samdi lagið „Guidelines for Dreamers“: „Nokkrum andartökum síðar samdi ég lag sem breytti lífi mínu. Hvernig ein vísbending leiddi af sér aðra, eins og ég væri í leiðslu, og hvernig allt small að endingu saman er tilfinning sem ég get ekki lýst öðruvísi en sem alsælu.“
Takk fyrir! Í viðtölum hefur hún líka talað um flæði, þörfina fyrir að gera eitthvað skemmtilegt og að taka pláss. Setja á sig varalit, mæta á staðinn og fylla upp í rýmið! Þessi plata speglar þetta allt saman og það rækilega.
Það er viss kraftur sem rennur í gegnum plötuna sem er ánetjandi. Spilagleði og öryggi sem bókstaflega stafar af öllum lögunum. Hljóðmyndin er líka eitthvað svo svöl. Það er unnið með rokkabillí, gítararnir bergmála með rífandi hljómi og platan hljómar frábærlega. Það er eins og skapalónið sé fengið frá gömlum finnskum rokkabillíhundum sem hafi komið fram í Kaurismäki-mynd árið 1985. Sjá t.d. titillagið, firnasterkt, og tilraunir með raddir og bakgrunnshljóð lyfta öllum lögum. „Cats & Cassettes“ er grallaralegt, hálfgert rapp í gangi á köflum, en það fellur eins og flís við rass hvað restina varðar. Allt hérna er dásamlega skemmtilegt, líkt og Stray Cats leiki undir söng Julee Cruise (sjá t.d. dulúðarfullu rökkurstemmuna „The Spell“) og svo tekur við hálfgert brjálæði, „Shower Shock“, með vel feitum og þverrifnum gítarhljómi ofnum saman við tælandi og nærfellt súrrealískan söng.
Eins og sjá má, virkilega vel heppnað verk. Með því betra sem ég hef heyrt á þessu ári. Segi og skrifa það. Von mín er sú að hún hamri þetta járn eitthvað áfram, láti skeika að sköpuðu og haldi áfram að semja, taka upp og gefa út. Skítt með almenningsálitið. Hér er tekið pláss, glæsilega, og auðvitað er þetta til fyrirmyndar fyrir kynsystur hennar í svipaðri stöðu. Svona verk, svona starfsemi, skiptir máli og ekki bara tónlistarlega.
Deildu!
